19. yüzyılın başlarında romantik dönemin en önemli isimleri “Son İnsan” ismiyle ve temasıyla art arda eserler yayınlamaya başlar. Dünyanın sonu teması her yanı kaplamıştır; karanlık ve distopik bir yıkım içinde, şehirlerin ve kötücül hislerin ortasında tek insan kendiyle baş başa kalmıştır. Sanırız biraz da Fransız Devrimi’nde çılgınca öldürülen, giyotinle idam edilen insanların etkisidir bu kaotik dünya görüşü. İşte bu dönemde Fransız pesimist yazar Jean-Baptiste de Grainville’de aynı isimle apokaliptik bilimkurgunun ilk örneği olan “Son Adam”ı yazmıştır.
İngiliz romantik akımının büyük isimleri de bu temayı çok sevmiştir. İçinde geçmişin karanlığını barındırdığı kadar, gelecek adına mübalağalı bir haykırışın da sesidir bu çalışmalar.
Grainville’in eseri koca bir distopik “Son Adam” yazını döneminin ilk eseri olmasıyla bilinir. “Le Dernier Homme,” 1805’te Grainville’in ölümü sonrasında basılır ve yazarın kendi ülkesi Fransa’da olduğu kadar, Lord Byron ve diğer romantiklerin İngiltere’sinde de büyük ilgiyle karşılanır. Ruhunda Fransız Devrimi’nin devrimci yıkıcılığını barındırır. Dolayısıyla hem muhafazakâr hem de ilericidir. Diğer bir ifadeyle, hem karamsar hem de tutkuludur. Distopya ve bilim kurgu yazınının temel taşlarından olan bu eser, en temelde edebi bir ağıttır.
Jean-Baptiste de Grainville, kitabı Milton’un “Kayıp Cennet”inden ilham alarak yazdığını söylemiştir. Edebi gücünün yanı sıra, kıyamet senaryolarını bünyesinde barındırması bu yüzdendir. Günün sonunda, koca bir distopik bilim kurgu dünyası bu temel taşlar üzerine şekillenmeye başlamıştır. Kıyamet, her zaman olasıdır ve yanı başımızdadır. Kurtuluş ise bir ölüm kadar karanlık, bir ışık gibi anlıktır. Son insan kıyameti görür ve bir nevi katharsis ile arınmak arzusundadır.
Grainville’in“Son Adam”ı yayınlandıktan 2 asır sonra Türkçeye ilk kez Fihrist Kitap tarafından çevrilerek “Ütopya, Distopya, Bilimkurgu Kitap Dizisi” içinde geçtiğimiz yıl yayınlandı.