Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Resmi Gazete'de yayımlanan kararına göre, Ankara'da hakkında kınama cezası verilen bir avukat, söz konusu işlemin iptali talebiyle dava açtı.
Davaya bakan Ankara 20. İdare Mahkemesi, davada uygulama konusu olan Avukatlık Kanunu'nun ilgili maddelerinin Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına vararak, iptalleri için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.
Ankara 20. İdare Mahkemesi, avukatlara uygulanacak disiplin cezalarına ilişkin hükümleri düzenleyen, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun, 4667 sayılı Kanun’un 65. maddesiyle değiştirilen 134. maddesinin, 135. maddesinin, Anayasa'ya aykırılığını ileri sürerek, iptallerine karar verilmesini istedi.
Başvuruda, itiraz konusu kurallarda, disiplin uygulamalarıyla ilgili herhangi bir ilkenin belirlenmediği, hangi disiplin fiillerine ne tür cezaların uygulanacağının düzenlenmediği, idareye anılan cezaların uygulanması konusunda sınırsız bir takdir yetkisinin tanındığı, bu itibarla aynı fiil nedeniyle en hafif cezanın uygulanabileceği gibi en ağır cezanın da uygulanmasının mümkün olduğu öne sürüldü.
Bu haliyle disiplin suç ve cezaları konusunda kanuni güvencenin sağlanmadığı, bireylerin hangi somut fiil ve olguya hangi hukuki yaptırımın veya sonucun bağlandığını belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanınmadığı belirtilen başvuruda, bu itibarla suçta ve cezada kanunilik ilkesinin ihlal edildiği savunuldu.
OY BİRLİĞİYLE İPTAL EDİLDİ
Anayasa Mahkemesi, itiraz konusu kuralların Anayasa’ya aykırı olduklarına ve iptallerine, kararın Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak 9 ay sonra yürürlüğe girmesine oy birliğiyle karar verdi.
Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, 1136 sayılı Kanun’un itiraz konusu 134. maddesinde, "avukatlık onuruna, düzen ve gelenekleri ile meslek kurallarına uymayan eylem ve davranışlarda bulunanlarla mesleki çalışmada görevlerini yapmayan veya görevinin gerektirdiği dürüstlüğe uygun şekilde davranmayanlar hakkında bu Kanun’da yazılı disiplin cezalarının uygulanacağı"nın düzenlendiği aktarıldı.
Gerekçede, Kanun’un itiraz konusu 135. maddesinde ise avukatlar hakkında uygulanacak disiplin cezalarının, uyarma, kınama, on bin liradan yüz elli bin liraya kadar para cezası, işten çıkarma ve meslekten çıkarma (avukatlık ortaklığı için baro avukatlık ortaklığı sicilinden silinme) olduğunun hükme bağlandığı hatırlatıldı.
ECZACILAR, MÜHENDİSLER VE VETERİNERLERLE İLGİLİ HÜKÜMLER DE İPTAL EDİLMİŞTİ
Anayasa Mahkemesi'nin, Türk Eczacıları Birliği Kanunu’nun, eczacı odaları haysiyet divanının görev ve yetkilerini düzenleyen 30. maddesinin meslek mensupları hakkında disiplin cezası verme yetkisini düzenleyen kısmını incelediği ve söz konusu kısmı, eczacı odaları haysiyet divanının meslek mensupları hakkında disiplin cezası uygulama yetkisini kullanmaları sırasında "bireylerin hangi somut fiil ve olguya, hangi hukuksal yaptırımın veya sonucun bağlandığını belirli bir açıklık ve kesinlikte öngörebilmelerine yasal çerçevede imkan tanımadığı" gerekçesiyle Anayasa’nın 2. maddesine aykırı bularak iptal ettiği kaydedildi.
Gerekçede, Anayasa Mahkemesi'nin söz konusu kararda, "işlenen disiplinsizlik eylemi ile tayin edilen disiplin cezası arasında adil bir dengenin gözetilmesini temin edecek gerekli ve yeterli mekanizmaların kurulmadığı, verilecek disiplin cezaları bakımından keyfi yorum ve uygulamalara karşı hukuki güvencenin sağlanmadığı" sonucuna vardığı aktarıldı.
Yüksek Mahkeme'nin bu yaklaşımını, 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu, 6343 sayılı Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği ile Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanun ile 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun benzer düzenlemeler içeren hükümlerini incelediği kararlarında da sürdürdüğü belirtilen gerekçede, itiraz konusu kurallar bakımından da Anayasa Mahkemesi'nin anılan kararlarından ayrılmayı gerektirir bir durum bulunmadığı vurgulandı.
Kaynak: ANKA Haber Ajansı