Plastik şişeleri daha kazançlı malzemelere dönüştürmek, geri dönüşüm sürecini çok daha çekici ve etkili hale getirebilir. Şu anda plastikler, tek bir kullanımdan sonra malzeme olarak değerlerinin yaklaşık yüzde 95'ini kaybetmektedir. Bu tür atıkların daha iyi toplanmasını ve kullanılmasını teşvik etmek, küresel plastik kirliliği sorununun üstesinden gelmenin anahtarıdır. KULLANIM ALANI GENİŞ Araştırmacılar, içecek şişeleri için kullanılan polietilen tereftalat polimerini temel birimlerine, tereftalik aside (TA) parçalamak için mutant enzimler geliştirdiler. Bilim adamları artık tereftalik asidi vaniline dönüştürmek için böcekleri kullandılar. Vanilin, gıda ve kozmetik endüstrilerinde yaygın olarak kullanılmaktadır ve ilaç, temizlik ürünleri ve herbisitler yapmak için kullanılan önemli bir dökme kimyasaldır. Küresel talep büyüyor ve 2018'de 37 bin ton, doğal vanilya fasulyesinden gelen arzı fazlasıyla aştı. Vanilinin yaklaşık yüzde 85'i şu anda fosil yakıtlardan elde edilen kimyasallardan sentezlenmektedir. ‘’‘PLASTİK SORUNLU’ ALGISI SON BULACAK’’ Çalışmayı yürüten Edinburgh Üniversitesi'nden JoannaSadler şunları söyledi: "Bu, plastik atıkları değerli bir endüstriyel kimyasala dönüştürmek için biyolojik bir sistem kullanmanın ilk örneği ve döngüsel ekonomi için çok heyecan verici etkileri var." Yine Edinburgh Üniversitesi'nden Stephen Wallace ise, "Çalışmamız, plastiğin sorunlu bir atık olduğu algısına meydan okuyor ve bunun yerine, yüksek değerli ürünlerin yapılabileceği yeni bir karbon kaynağı olarak kullanımını gösteriyor" dedi. Dünyada her dakika yaklaşık 1 milyon plastik şişe satılıyor ve sadece yüzde 14'ü geri dönüştürülüyor. Halihazırda geri dönüştürülen bu şişeler bile sadece giysiler veya halılar için liflere dönüştürülebilmektedir. ‘’YEŞİL KİMYANIN GÖSTERGESİ’’ Green Chemistry dergisinde yayınlanan araştırma, tereftalik asidi vaniline dönüştürmek için tasarlanmış E coli bakterilerini kullandı. Wallace, bilim adamlarının bir mikrobiyal suyu bir gün boyunca 37 dereceye kadar ısıttığınısöyledi. Bu sayede, asidinyüzde 79'unu vaniline dönüştürüldü. Royal Society of Chemistry'denEllisCrawford, “Bu, sürdürülebilirliği geliştirmek için mikrobiyal bilimin gerçekten ilginç bir kullanımı. Çevreye zararlı atık plastikleri önemli bir metaya dönüştürmek için mikropları kullanmak, yeşil kimyanın güzel bir göstergesi” dedi. OKYANUSLARIN BELASI Son araştırmalar, şişelerin plastik torbalardan sonra okyanuslarda en yaygın ikinci plastik kirlilik türü olduğunu gösterdi. 2018'de bilim adamları yanlışlıkla plastik şişeleri parçalayan mutant bir enzim yarattılar ve sonraki çalışmalar plastik şişeleri daha da hızlı yiyen bir süper enzim üretti. (Guardian)