NATO, yıllardır Türkiye ve diğer üye ülkeler arasındaki gerilimlerden rahatsız oldu, ancak Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etme tehdidiyle, Ankara son zamanlarda ittifak ortaklarıyla daha fazla uyum buldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, ülkesinin "NATO müttefiki olarak taahhütlerini yerine getirmesi" konusunda "hiç şüphe olmaması gerektiğini" söyledi. Bölgedeki diğer ülkeler gibi Türkiye de Karadeniz komşusu sınırlarındaki krizi dikkatle izliyor. Geçen hafta Erdoğan, "Ukrayna sıradan bir ülke değil. Ukrayna güçlü bir ülke" diyerek Rusya'yı işgalden vazgeçirmeye çalıştı. Kiev ve Moskova arasında ılımlı olmayı teklif etti ve 3 Şubat'ta Ukrayna'yı ziyaret etmeyi planlıyor. Avrupalı bir NATO yetkilisi Middle East Eye'a isminin açıklanmaması koşuluyla, "Türkiye, bu kriz sırasında güvenilir ve önemli bir müttefik olduğunu gösteriyor" dedi. HER ŞEY ÜST ÜSTE GELDİ Eleştirmenler uzun süredir Erdoğan yönetimindeki Türkiye’nin ittifaktan belki de geri dönülmez bir şekilde uzaklaştığını iddia ediyor. Türkiye, Suriye'ye girdiği için Batı dünyasında eleştirildi. Doğu Akdeniz'de NATO müttefikleri Yunanistan ve Fransa ile açıkça çatıştı ve ülke içinde muhalefete yönelik baskılar nedeniyle eleştiriler aldı. Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e teklifleri ve Rusya'nın S-400 füze sistemini satın alması durumu daha da kötüleştirdi. Bu hamle, Türkiye'nin ABD'nin amiral gemisi F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasını ve ardından Washington tarafından yaptırımlar getirilmesini tetikledi. Erdoğan geçen yıl açıklamanın ardından "Bir NATO üyesi olan ülkemize yaptırımlar uygulanıyor. Bu nasıl bir ittifak?" diye yakınmıştı. İNSANSIZ UÇAKLAR UKRAYNA’DA Tüm bu gelişmelerin yanında, Ankara, büyük ölçüde kendi güvenlik kaygılarından hareketle, Kiev'deki Batı yanlısı hükümetin önemli bir destekçisi olarak ortaya çıktı. Erdoğan, Ukraynalı mevkidaşı Volodymyr Zelensky ile 2019'dan bu yana en az beş kez görüştü. Zelensky başka hiçbir liderle bu kadar sık görüşmedi. Erdoğan ayrıca Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü alenen taahhüt etti ve Rusya'nın Kırım'ın ilhakını tanıma çağrılarına direndi. Rand'ın kıdemli siyaset bilimcilerinden Stephen Flanagan verdiği demeçte, "Rusya'nın bundan memnun olmadığı açık olsa da, Türkler Ukrayna'ya verdikleri sarsılmaz destekten geri adım atmadılar" dedi. Türkiye, Ukrayna'ya silahlı insansız hava araçları satmaya başladı. Ülke daha sonra onları Ekim ayında Rus destekli ayrılıkçılara karşı konuşlandırdı. Ukrayna'da Bayraktar TB2 dronelarını üretecek bir fabrika kurma planları devam ediyor. ‘ERDOĞAN’IN DÖNÜŞ KORKUSU…’ Şu anda Washington’daki Wilson Center düşünce kuruluşunda çalışan ABD'nin Türkiye eski büyükelçisi James Jeffrey, Beyaz Saray'ın Türkiye ile hem ikili hem de NATO düzeyinde sessizce çalıştığını söyleyerek, "Hem Washington hem de NATO, Türkiye'nin Ukrayna krizinde oynadığı kilit rolü kabul ediyor, ancak Erdoğan'ın ani bir 'dönüş' korkusu kamuoyunun kabulünü sınırlıyor" dedi. Şimdiye kadar NATO'nun birleşik bir cephe gösterme çabalarına en büyük meydan okuma Doğu'dan değil Batı'dan geliyor gibi görünüyor. Erdoğan ile defalarca tartışan Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Cuma günü Rusya lideri Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi yapacaktı. Avrupa'nın Rusya'ya karşı ayrı bir politika çizdiği yönündeki açıklamaları, Ukrayna'ya yakın NATO üyelerini tedirgin etti. Aynı zamanda Almanya, Rus gazını Avrupa'ya taşıyacak ve Ukrayna'yı bypass edecek olan Kuzey Akımı 2 boru hattı konusunda net bir pozisyon belirlemediği için eleştiriliyor. Ayrıca Kiev'e silah ihraç etmeyi reddederek diğer NATO üyelerinden de koptu. NATO yetkilisi, "Avrupa'daki ülkeler arasında Ukrayna üzerinden bazı gerilim unsurları görebilirsiniz, ancak Türkiye bu aktörlerden biri olmadı" dedi. ‘RUS GÖLÜ KARADENİZ’ Türkiye ve Rusya, Suriye ve Libya'daki çatışmalarda karşıt taraflarda yer alırken, farklılıklarını yönetmek için tedirgin bir ortaklık kurdular. Flanagan, "Türkiye, Rusya ile Batı arasındaki bu dengeleyici hareketin içinde" dedi. Türkiye'nin Rusya'yı özellikle ihtiyatla izlediği bir alan, Moskova'nın Kırım'ı ilhak etmesinin ardından baskın güç olarak ortaya çıktığı Karadeniz'dir. Rusya'nın yarımadada konuşlanmış Karadeniz deniz filosu son yıllarda güçlendi. 2 bin 400 kilometre uzaklıktaki hedefleri vurabilen Kalibr seyir füzelerine sahip denizaltıları ve savaş gemilerini ve son teknoloji istihbarat toplama gemilerini içerir. Kırım'ın askerileştirilmesi, Ankara'nın NATO'ya yönelik stratejik düşüncesini derinden etkiledi. Ortadoğu Enstitüsü'nden Mamuka Tsereteli verdiği demeçte, "2014'ten önce Türkiye 'burada NATO'ya ihtiyacımız yok. Biz hallederiz' derdi. Artık Karadeniz'de on yıllardır olduğundan daha fazla NATO varlığına izin vermeye istekliler" dedi. Erdoğan 2016'da yaptığı bir konuşmada Karadeniz'in "Rus gölü" haline geldiği konusunda uyarıda bulunarak, "Eğer harekete geçmezsek tarih bizi affetmez" uyarısında bulundu. Türkiye ayrıca kendisini hem Ukrayna'nın hem de Gürcistan'ın NATO'ya girmesinin sadık bir savunucusu olarak konumlandırdı. Ayrıca Romanya ve Bulgaristan da dahil olmak üzere Karadeniz'deki NATO üyesi ülkelerle deniz tatbikatlarına katılıyor. (Middle East Eye)