2011'den bu yana eski lider Usame bin Ladin'in halefi olan Zevahiri, Pazar sabahı Kabil'de bir drone saldırısında öldürüldü. Saldırı, ABD istihbaratının bu yılın başlarında Afganistan'ın başkenti Kabil'deki evini tespit etmesinin ardından, aylarca süren izleme ve planlamanın ardından geldi.
‘SEMBOLİK DARBE’
The International Crisis Group Analisti Jerome Drevon, Middle East Eye'a “El Kaide şubeleri çoğunlukla günlük bazda kendi kararlarını verdiğinden, bu operasyonel darbeden çok sembolik bir darbe” diyor. 71 yaşındaki katledilen militanın ciddi şekilde hasta olduğu ve sorumlulukların çoğu hiyerarşi içinde başkalarına devredildiği düşünülüyordu.
Mısır doğumlu doktor, selefi bin Ladin'den daha az etkiliydi, gruptaki bir dizi bölünmeyi ve İslam Devleti grubunun yükselişinin ardından nüfuzun azalması sırasında El-Kaide’yi yönetti. Ancak, geniş küresel ağlarının kaybı ve organizasyon içindeki uzun süredir devam eden sıkıntılı durumun ne olacağı belirsiz.
Yakın zamanda Mısır'daki militan gruplar hakkında bir kitap yazan Drevon, "Yeni bir lider belirlemek çok zor olacak çünkü grup içinde aynı statüye, aynı deneyime ve dünya çapındaki militanlarla bağlantıya sahip başka kimse yok. Grubun önde gelen liderleri ve komutanları tarafından kabul edilebilecek yeni bir mutabakat figürü bulmak gerçek bir sorun teşkil edecek" dedi.
‘GERİLİM SEBEBİ OLUR’
El Kaide ve İslam Devleti grubu hakkında geçen ay yayınlanan bir Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi raporu, Zevahiri'nin potansiyel halefi olan dört kişiyi sıraladı.
Birincisi ve yaygın olarak en olası yeni lider olarak kabul edilen grubun ikinci komutanı Saif al-Adel. 62 yaşındaki eski Mısırlı subay, El Kaide'ye katıldı ve bin Ladin'in güvenlik şefi oldu. Adel, 1998'de Tanzanya ve Kenya'daki ABD büyükelçiliklerinin bombalanmasıyla ilgili olarak 2001'den beri FBI tarafından aranıyor. Şu anda El Kaide'nin askeri planlamasını yönetiyor.
Bir sonraki en güçlü aday, El Kaide'nin medya operasyonlarının Fas doğumlu başkanı Abdurrahman el-Mağribi. Bilgisayar mühendisi olan Mağribi, Zevahiri'nin damadıdır. O ve Adel, militan şebekenin başına geçerlerse aynı engelle karşılaşacaklardır: Her ikisinin de İran merkezli olduğu biliniyor. El Kaide'nin İran merkezli bir lider atama hamlesi, durmuş nükleer müzakerelerin ortasında Washington ile Tahran arasında yeni bir gerilim katmanı ekleyecektir.
BM raporunda adı geçen diğer iki isim, bölgedeki El Kaide bağlantılı grupların liderleri. Biri, İslami Mağrip El Kaidesi'nin (AQIM) başındaki Cezayir vatandaşı olan Yezid Mebrak. Mebrak, 2020'de görevine başladığında Zevahiri'ye bağlılık sözü verdi ve küresel şemsiye grubun yönetiminde aktif bir rol oynadığına inanılıyor.
Diğer aday ise 2012'de El Kaide ile birleştiğini açıklayan Somali militan grubu Eş-Şebab'ın başındaki Ahmed Diriye. Bölgesel bir şef için böyle bir terfi, El Kaide'nin Batı'ya yönelik büyük saldırılara odaklanmaktan yerel kaleleri sağlamlaştırmaya dönüşmesini sağlamlaştıracaktır. (Middle East Eye)
