Ekim ayı enflasyon rakamlarının yarın açıklanması ile birlikte gelecek yıl vergi, harç ve cezalarda ne kadar artış olacağı da belli olacak. Çünkü yarınki verilerle birlikte yeniden değerleme oranı da netleşecek. Oranın yüzde 30’un üzerinde olması bekleniyor. Eğer cumhurbaşkanı yetkisini kullanmazsa vergi, ceza ve harçlarda “devasa” artış olacak. Ancak cumhurbaşkanının vergi ve cezalarda yeniden değerleme oranından daha düşük bir artış oranı belirleme yetkisi var. Erdoğan’ın bu yetkisini kullanıp kullanmayacağı önümüzdeki günlerde belli olacak.

Yeniden değerleme oranı, Vergi Usul Yasası’nda düzenleniyor. Oran ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre, üretici fiyat endeksinde (ÜFE) meydana gelen ortalama fiyat artış oranını ifade ediyor. Bu da kasım ayında ekim ayına ilişkin enflasyon verilerinin açıklanması ile birlikte netleşiyor. Ekim ayı enflasyon verileri yarın belli olacak. Dolayısıyla yeniden değerleme oranı da yarın itibarıyla netleşecek. Gelecek yıl vergi, harç ve cezalara ne kadar zam geleceği görülecek. Eylülde oran yüzde 33.83 çıkmıştı. Yine yüzde 30’un üzerinde bir oran bekleniyor. 

‘BU DURUMDA YÜKSELECEK’

Birleşik Kamu-İş’e bağlı Büro-İş Sendikası Genel Başkanı Alay Hamzaçebi, ÜFE’nin ülke içinde üretilen mal ve hizmetlerin üretici fiyat hareketlerinde belirli zaman periyotlarında yaşanan değişimleri ifade ettiğini, ÜFE endeksinin, üretim maliyetlerindeki değişimi ölçtüğünü söyledi. ÜFE artınca otomatik olarak TÜFE’nin de artacağını dile getiren Hamzaçebi, bu durumda yeniden değerleme oranının da yükseleceğini kaydetti. ÜFE’nin vergi sistemi içerisinde pek çok vergisel rakam, tarife, zam, ceza, istisna tutarı ve benzerinin belirlenmesini de yeniden değerleme oranı üzerinden etkilediğine dikkat çeken Hamzaçebi, şöyle devam etti:

“Mevcut ekonomik verilere göre 2021 yılı için yeniden değerleme oranı yüzde 35’in üzerinde çıkacak. Bir önceki yıl yüzde 9.11 olarak belirlenen oran ile kıyaslama yapıldığında 2022 yılı ocak ayında maktu harçlar, damga vergisi, trafik para cezaları, diğer bazı cezalar, pasaport ve diğer değerli kâğıt bedelleri, emlak vergisi tutarı gibi pek çok vergisel unsur artmış olacak. Pasaport ve sürücü belgesi alacaklar, kimlik çıkaracaklar, yeni zamlardan etkilenmemek için yılbaşını beklemeden şimdiden işlemlerini yapmalılar.” 

BÜTÇE DENGELERİ SIKINTILI

Cumhurbaşkanının vergi ve cezalarda yeniden değerleme oranından daha düşük bir artış oranı uygulatma yetkisi var. Erdoğan, 2019 yılında motorlu taşıtlar vergisindeki artışı, yeniden değerleme oranı olan yüzde 23.73 yerine, yüzde 15.9 olarak belirlemişti. Ancak cumhurbaşkanının daha düşük bir oran belirlemesi bütçe dengeleri açısından sıkıntılı. Çünkü oranın yeniden değerleme oranından daha düşük tutulması belli bir vergi gelirinden vazgeçilmesi anlamına geliyor. Bu da bütçe açığı üzerinde olumsuz etki yaratacak.