Çip, hammadde ve nakliye sorunlarıyla karşılaşan otomotiv sektöründe yedek parça krizi yaşanıyor. Kaza yapan veya arızalanan araçları için birkaç ay yedek parça bekleyen sürücüler önümüzdeki dönemde 6 aydan daha uzun süre bekleyebilir. Sorunun temelinde ise çip krizi nedeniyle yedek parça üretimlerinin yavaşlaması ve Uzakdoğu’da yaşanan enerji krizleri var.
Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS) Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Özalp, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Yedek parçada 2-3 ay olan bekleme süreleri önümüzdeki önemde daha da artacak. Çip, hammadde ve navlun sıkıntıları ithal yedek parçayı sınırlıyor. Geçmişte yerli üreticilerle iç pazarda tüketiciye yedek parça temin edebiliyorduk. Şu anda bu üreticilerimiz de ihracatta artan talebe yetişmeye çalışıyor. Bütün bunlar alternatif parça üretmemize engel oluyor. Bu nedenle tüketicilerin yedek parça bekleme süreleri önümüzdeki dönemde 6 ayı bulabilir hatta bunun üzerine çıkabilir” dedi.
UZAKDOĞU’DAN GELMİYOR
Piston, sekman, debriyaj aksamları ve su pompasına kadar motor elemanlarının büyük bir bölümünde tedarik sıkıntısı bulunduğunu söyleyen Ziya Özalp, yedek parçada yaşanan sorunların nedenlerini, “Çip krizi araç satışlarını olduğu kadar yedek parça bulunurluğunu da çok etkiledi. Otomotiv üreticileri çip nedeniyle çiple alakası olmayan yedek parça ürünlerini bekletmek durumunda kaldı. Bu durum satış sonrası pazarını da etkiledi. Diğer yandan, bizim için önemli bir parça kaynağı olan Uzakdoğu’da 4-5 ay önce başlayan enerji problemleri nedeniyle buradan gelen parçalarda da aksaklıklar yaşanıyor. Tüm bunlar alt alta gelince iç pazarda ciddi bir yedek parça bulunabilirliği sorununa neden oluyor” sözleriyle aktardı.
SEKTÖR YÜZDE 50 BÜYÜDÜ
Sektöre yönelik güncel bilgiler de veren Özalp, otomotiv satış sonrası pazarının 5 milyar Dolar büyüklüğe ulaştığını söyleyerek şu bilgileri verdi:
“Türkiye’de otomotiv satış sonrası sektörü 2021’nin ilk altı ayını durgun geçirdi. İkinci altı aydan sonra çip, hammadde ve nakliye kaynaklı sıkıntılar sıfır araç satışlarını daraltırken yedek parça satışlarını arttırdı. Sektör, geçtiğimiz yılı yüzde 50’ye yakın bir büyümeyle kapattı. Bu dönemde tüketiciyi ilgilendiren taraf olan yedek parça fiyatlarına baktığımızda ise araç fiyatlarına paralel bir artıştan söz edebiliriz. Bu kapsamda, yedek parça fiyatları son bir yılda yüzde 100’ün biraz üzerinde arttı. Sektörümüzün 2022 yılında ise enflasyon oranının üzerinde bir büyüme gerçekleştireceğini öngörüyoruz.”
ÇİP KRİZİ DEVAM EDECEK
Yedek parça sektörüne kadar derinleşen çip krizi 2022 yılında da kaldığı yerden devam ediyor. Sektör temsilcileri krizin en az 6 ay daha devam süreceğini belirtiliyor.
Öte yandan, araç fiyatlarındaki artış ve taşıt kredisine ulaşmanın zor olmasından dolayı kapıdaki aracın değerini her geçen gün artıyor. Sektör temsilcileri, sürücülerin artık daha da bilinçlendiğini ve kötü hava koşullarında araçlarını trafiğe çıkarmadığını da özellikle belirtiyor.
SÜRÜCÜLER NE YAPMALI
OSS Derneği Başkanı Ziya Özalp, yedek parça bulunurluğundaki sıkıntıların artacağına dikkat çekerken sürücüleri de uyardı. Özalp, “Sürücüler periyodik bakımlarını ve yedek parça değişimlerini zamanında yapmazlarsa bu sene çok uzun süre yedek parça gelmesini bekleyebilirler. Motoru korumanın en önemli ve uygun maliyetli yolu şu anda periyodik bakımlardan geçiyor. Motor yağı, filtre, fren diski gibi parçaların tedariğinde daha iyi durumdayız. Tavsiyemiz tüm sürücülerin periyodik bakımlarını aksatmaması. Burada yapılan düzenli bakımlar motorda daha büyük problemlerin önüne geçebilir” diye konuştu.
