Kur Korumalı Türk Lirası Mevduat (KKM) hesabına para yatıranlara ödenecek döviz garantisi Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeliyle pahalıya yaptırılan köprü ve tünellerin maliyetini katbekat aştı. KKM sahiplerine önümüzdeki 4 ay içinde kur garantisi adı altında yaklaşık 74 milyar lira ödenecek. Tamamı zenginlere gidecek bu para 2 Çanakkale Köprüsü, 3 Osmangazi Köprüsü, 2 Yavuz Sultan Selim Köprüsü ya da 4 Avrasya Tüneli'nin yapım maliyetine eşit. Hükümet, kendi yükselttiği kuru tutabilmek için halkın parasını bol keseden zenginlere aktarıyor. Vatandaş da soruyor: Madem devletin kasasında bu kadar büyük paralar vardı, o zaman neden köprüleri, tünelleri, otoyolları müteahhitlere yaptırıp, döviz bazlı geçiş garantileri verdiniz?
63.1 MİLYAR LİRAYI BULUR
Ziraat Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı ve Başkent Üniversitesi Uluslararası Finans ve Bankacılık Bölüm Başkanı Prof. Şenol Babuşçu, kur garantisi sistemi yüzünden Hazine'nin ödeyeceği tutarı hesapladı. Buna göre önümüzdeki haziran ayına kadar ortalama dolar kuru her ay birer lira yükselirse Hazine, hesap sahiplerine 4 ay içinde yaklaşık 74 milyar lira para ödemek zorunda kalacak. Kur bu süre içinde ellişer kuruş artarsa Hazine'nin ödeyeceği tutar 63.1 milyar lirayı bulacak.
MAYISTA ZİRVE YAPACAK
Prof. Babuşçu, hesapların açıldığı aralık ayından bu yana doların 11.67 liradan 14.84 liraya çıkmasından dolayı bu ay KKM hesabı sahiplerine ödenecek paranın 17.1 milyar lirayı aşacağını hesapladı. Ortalama dolar kuru nisanda 15 lira olursa Hazine'nin kasasından 14.1 milyar lira daha çıkacak. Mayısta dolar kuru 15.5 lira olursa 25.5 milyar, 16 Türk Lirası olursa 34.2 milyar lira; haziran ayında da kur 16 lira olursa 6.4 milyar lira, 17 lira olursa 8.3 milyar lira daha ödeme yapılacak. Böylece sadece 4 ayda, bankada parası olanlara ödenecek para 63 milyar ile 74 milyar lira düzeyine ulaşacak.
Kur garantisi tutarı yaklaşık üç tane Osmangazi Köprüsü maliyetine denk geliyor.
OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ: 1.7 MİLYAR DOLAR
Köprünün yapım maliyeti 1.7 milyar dolar. Bugünkü kurlarla yaklaşık 25.2 milyar liraya karşılık geliyor. Mevduat sahiplerine 4 ayda ödenecek kur garantisi tutarıyla yaklaşık 3 adet Osmangazi Köprüsü yapılabilirdi.
4 ayda ödenecek kur garantisiyle yaklaşık iki Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi.
ÇANAKKALE KÖPRÜSÜ: 2.5 MİLYAR EURO
Köprünün yapım maliyeti 2 milyar 545 milyon Euro olarak açıklandı. Bugünkü kurlarla yaklaşık 41.5 milyar liraya karşılık geliyor. Hükümetin, mevduat sahiplerine 4 ayda ödeyeceği kur garantisiyle yaklaşık 2 adet Çanakkale Köprüsü yapılabilirdi. Üstelik bu durumda şirkete 3 milyar 796 milyon Euro (yaklaşık 61 milyar 874 milyon Türk Lirası) ödeme garantisi verilmez, köprüden çok parası olanlar değil herkes geçerdi.
Mevduat hesabı sahiplerine ödenecek tutarla bir adet Yavuz Sultan Selim Köprüsü yapılabilirdi.
YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ: 3.5 MİLYAR DOLAR
Köprünün yapım maliyeti 3.5 milyar dolar olarak açıklandı. Türk Lirası karşılığı yaklaşık 52 milyar Türk Lirası ediyor. Kur garantisine 4 ayda ödenecek parayla bu köprüden bir tane yapılabilirdi. Üstelik köprünün yarı parası kadar ek kaynak Hazine'ye kalırdı.
Hesap sahiplerine Avrasya Tüneli'nin maliyetinin 4 katı ödeme yapılacak.
AVRAYSA TÜNELİ: 1.2 MİLYAR DOLAR
Yapım maliyeti 1 milyar 245 milyon dolar olan tünelin Türk Lirası maliyeti bugünkü kurlarla yaklaşık 18.5 milyar Türk Lirası. Rantiyeye verilecek kur garantisiyle ister İstanbul ister Çanakkale boğazının altına 4 adet tünel yapılabilirdi.
