Vali Yerlikaya'nın Necip Fazıl Ödülleri kazananlarını tebrik mesajına sadece 'G' notu düşülmesi birçok kişi tarafından şaşkınlıkla karşılandı.

* Vali Yelikaya'nın ''Kültür, sanat, edebiyat ve fikir dünyamızın kıymetli ismi, Üstad Necip Fazıl’ın manevi ve kültürel mirasını yaşatmak amacıyla verilen #NecipFazılÖdülleri2020 kazananlarını tebrik ediyorum. Hayırlı olsun'' mesajına sadece 'G' yazdı.

* Valiliğin 'G' mesajına bazı kullanıcılar ise '?' şeklinde yorum yaptı.

* Valilik daha sonra sosyal medya hesabındaki gönderiyi sildi.

 

PEKİ G NE ANLAMA GELİYOR?

* Türkçe abecesinde 8. harf olan 'G' İngilizce'de 7. sırada.

* Öte yandan müzik edebiyatında ve dizgelerde SOL notasını ifade eden harf.

G KUVVETİ NEDİR?

*Yaklaşık 6 saniyede aracınızın sürat ibresi saatte 100 kilometreye ulaştı ve siz bu hızlanma boyunca koltuğunuza yapıştınız. İşte sizi koltuğunuza yapıştıran bu hızlanma, üzerinize uygulanan G-kuvvetinin bir bileşenidir ve yaklaşık olarak 0,44 g değerine eşittir.

* G Kuvveti , adını kütle çekimi anlamına gelen “gravitational” kelimesinden alır. Hızlanma ölçer (Akselerometre) ile ölçülebilen hızlanma (ivmelenme) değerlerine g kuvveti denir. Yani bir cismin herhangi bir yönde, kendisine uygulanan bir kuvvet sayesinde hızlanarak ve yavaşlayarak “ağırlık” (weight) değeri üretmesi g-kuvveti sayesindedir. Ağırlık üretilmesi için maruz kalınan hızlanmanın bir dirençle karşılaşması gerekmektedir. Bu direnç kaynağı hava olabilir, katı veya sıvı yüzeyler olabilir. Bir uçak, havanın kendisine uyguladığı direnç sayesinde g-kuvvetlerine maruz kalır. Arabanız, havanın ve yerin uyguladığı direnç kuvvetlerinin bileşeni yönünde g-kuvveti üretmektedir. Ancak yörüngedeki bir uzay aracındaki astronot sadece motorları çalıştırdığında, koltuğunun kendisine ürettiği direnç sebebiyle g-kuvvetine maruz kalır, diğer durumlarda g kuvveti oluşmaz, yani ağırlıksızdır.

* Şu anda biz Dünya’nın kütle çekiminin etkisi altındayız ancak hissettiğimiz 1 g değerindeki kuvvet , bu kütle çekiminin doğrudan olmayan bir sonucudur. Ayaklarımız altındaki yüzeyin, dünyanın merkezine doğru düşme eğilimimize karşı oluşturduğu direnç, bu g-kuvvetine neden olur. Eğer paraşütle bir uçaktan atlarsak maruz kalacağımız g-kuvveti , havanın bize karşı direncinden kaynaklanacaktır. Eğer herhangi bir cismin kütle çekiminin etkisi altındayken bize direnç oluşturacak bir şeyle karşılaşmazsak g kuvveti hissetmeyiz. Bu duruma sıfır-g (zero-g) denir. Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki veya Apollo görevlerindeki astronotların, Dünya’nın ya da Ay’ın kütle çekimi etkisi altındayken g-kuvveti hissetmemelerinin sebebi budur. Bu sıfır-g durumunda uzay araçlarının herhangi bir itki üretmesi, astronotlara hızlanma vektörünün aksi yönünde g-kuvveti olarak yansıyacaktır.

*Üzerinize uygulanan g-kuvveti , az önce yazdığımız gibi ağırlığa sebep olmaktadır. Dünya’daki ağırlığınız 84 kg ise bu Ay’da 13,9 kg, Mars’ta 31,6 kg, Jüpiter’de 198,5 kg gibi değerlere karşılık gelmektedir. Yani ben Mars’ta bu kadar hafifim demek, ufak bir kilo problemi olduğunuz gerçeğini değiştirmemektedir, işe yaramaz, denemeyin :). Kütleniz ve maruz kaldığınıZ g-kuvveti size ağırlığınız olarak geri döner. Formül şu şekildedir:

*Ağırlık = kütle x (- g-kuvveti )

*G-kuvvetinin başına “-” yazılmasının sebebi g kuvveti ve kütlenin çarpımı sonucu üretilen ağırlık g-kuvvetinin yönünün tersi yöndedir. Ağırlık oluşturan g-kuvvetine aynı zamanda pozitif g-kuvveti denmektedir. Aksi durumda ise negatif g-kuvveti oluşur. Basit bir örnek ile arabanız hızlanırken pozitif g-kuvvetine maruz kalırsınız, arabanız yavaşlarken öne doğru eğilmenize neden olan ise negatif g-kuvvetidir .

*1 g olarak geçen g kuvveti bizim normalimizdir. Arttıkça toleransımız düşer, bilinç kaybından, ölüme kadar değişen sonuçlara sebep olabilir. Pozitif g-kuvvetine karşı tolerans limitimiz görece daha yüksek iken, negatif g-kuvvetlerine karşı tolerans limitimiz daha düşüktür.