Polemikhaber.com’a konuşan Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi Yürütme Kurulu Üyesi Gizem Duman Şeşen, tiyatroların halihazırdaki durumuna, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yaptıkları görüşmelere, sahnelerin ne zaman aktif hale gelebileceğine, online yayınlanan oyunlara ve telif meselesine dair konuştu.
İşte, Şeşen’in açıklamaları:
* Tiyatrolar kapalı değil aslında. Sadece bu kısıtlamalar tiyatrocuların alışkın oldukları takvimlere uymuyor. Buna rağmen devam eden birkaç sahnemiz var Kadıköy'de. Dolayısıyla bir kapanma durumu söz konusu değil. Kısıtlamalar ve saatler yüzünden seyirci alamıyoruz. Onun öncesinde sahneler kendilerini bu sağlık koşullarına hazırlamışlardı. Saatleri geri çeken birkaç tiyatro olmuştu. Ondan sonra onlar da vazgeçtiler seyirci gitmediği için. Otuz kişilik sahnelerimiz de var. Kapasite düştüğü zaman seyirci sayısı haliyle azalıyor. Gişe düşüyor. Bu koşullarda masrafın altından sahneler kalkamıyor.
* Pandemi döneminde tiyatrolara farklı destekler yapıldı Kültür Bakanlığı tarafından. Herhangi bir eleme yapılmadan, artı özellik aranmadan tüm tiyatrolara destek yapıldı. Bunun karşılığında projeler yapıldı. Video arşivi projesi yapıldı. Devlet tiyatrolarının kapıları özel tiyatrolara açıldı. Turne destek programı yapıldı. Şu an bazı ekiplerimiz turnede. Önümüzdeki ayda devam edecek olanlar var.
* Destek için vergi borcu yoktur yazısı istendi. Ne kadar vergi borcu onun olduğunun yazdığı bir kağıttır bu. Yapılandırma bir seçenekti. Yapılandırmayan tiyatrolar da var.
* Bizi birbirimizden ayrı düşünmemek gerekiyor. Kadıköy Tiyatroları Platformu artık bütün seyircilerin de çok bildiği bir örgütlenme modeli. Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi de çıktı. Bu süreçte elbette ki yol arkadaşlarınızla gerilimler yaşayabilirsiniz. Eş zamanlı yaptığımız toplantılar oluyordu. Hep birlikte girdiğimiz toplantılar oluyordu. Yaşasın Tiyatromuz İnisiyatif’nin tüzel bir kişiliği yok. İlk kooperatif haliyle üyelerinin ihtiyaçlarını ve onların haklarını savunuyordu. Bazen kendi aramızda konuşmamız gereken şeyleri çok ulu orta konuştuk. Hepimiz aynı şey için uğraşıyoruz.
* Bakanlığın üstüne basa basa söylediği bir meslek birliği talebi var. Çünkü müzisyenlerin meslek birliği var, sinemacıların var. Tiyatroların da olmasını istiyor. Aslında Ankara'da bir oyuncular meslek birliği var. Çok eskiden kurulmuş fakat Ankara merkezli olduğu için çok aktif çalışmamış. Tiyatroda bu olmadığı için daha zaten tiyatrocular telifi de doğru düzgün bilmedikleri için orada meslek birliğimiz atıl duruyormuş. Ancak bir kriz döneminde bu ortaya çıktı. Bizim istediğimiz oyuncusu, yönetmeni, dramaturgunun, tüm tiyatro emekçilerinin bir arada olabileceği bir örgüt.
* İnisiyatifin herhangi bir şeye dönüşmek gibi bir hedefi, niyeti, isteği yok, fakat inisiyatifin içinden çok güzel fikirler, çok güzel örgütlenmeler çıktı.
* Şimdi oyunlar online sergileniyor ancak TRT'de yıllarca oyunlar da izledik. Bazı özel kanallara yapılan özel tiyatro projeleri de izledik. Aslında yabancı olduğumuz bir durum yok burada. Fakat sanki ilk defa böyle bir şeyle karşılaşıyormuşuz gibi bir algı da oluştu. Tiyatrocularda bir panik de oluştu. Ekrandan bir performans izlemekte sıkıntı çok fazla görmüyorum. Sadece paldır küldür oldu bizde. Türkiye'deki tiyatrocuların biraz daha telifi öğrenmeleri gerekiyor. Çünkü hepimiz aynı fiyatla bakanlığa oyunlarımızı veriyoruz ama herkesin telifi aynı olmamalı. İşte bu telif meselesini konuşabilmek için bir çatı elbette gerekebilir.
* Pandeminin o tam ortasında açık havalar çok keyifli geçti. Ben de açık havada iki oyun oynadım. Seyirci hakikaten çok dikkatli ve kontrollüydü. Tiyatrolarda ve konserlerde seyirci bu anlamda koşullara ve kurallara uyum sağladı. Birkaç yerel yönetimden sonra bakanlık da açıkhava sahnelerini bizlere açmayı düşünüyor. Belki bugüne kadar hiç kullanılmamış olan sahnelerde bile kullanılabilir hale gelecek. O zaman işte belki çok şenlikli bir yaz geçirebiliriz.
* Yeniden oyunların sergilenmesi için Sağlık Bakanlığı'ndan gelecek bilgiler bekleniyor. Mart'ta Nisan'da epey bir rahatlamış olacağız. Yazın çok rahat olabileceğimizi düşünüyorum.
