Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesinde son viraja girilirken Meclis Başkanlığı'na sunulan düzenleme, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ele alınıyor. Görüşmeler esnasında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hazırlanan, özel sektördeki SSK ve BAĞ-KUR'luların tamamının, kamudaki 4/a’lılar ile 4/c’lilerin (memur) yüzde 25’inin yasadan hemen sonra emekli olacağına dair analize yer verildi. Bu analize göre, EYT’nin Sosyal Güvenlik Kurumu’na 2023 yılındaki maliyeti 144.7 milyar lira olacak. 49.7 milyar liralık kamu personeli bütçe etkisi ile birlikte merkezi yönetim bütçesine toplam maliyeti 194.4 milyar lira olacak. Halen çalışmakta olan 4/a’lıların hepsinin çalışma hayatından çekilmesi ile oluşabilecek SGK prim kaybı da 45.5 milyar lira olarak hesaplandı. 'TOPLAM 4.8 MİLYON KİŞİNİN BULUNDUĞU TESPİT EDİLMİŞTİR' SGK’nın etki analizi: “Yaş şartının kaldırılması durumunda prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi şartını sağladığı için hemen emekli olabilecek 2,2 Milyon kişi bulunmaktadır. Hemen emekli olabilecek 2,2 Milyon kişinin, 1,7 Milyonu 4/a’lı, 89 Bini 4/b’li, 496 Bini ise 4/c’lidir. 4/a’lı 3,5 Milyon, 4/b’li 619 Bin, 4/c ise 669 Bin olmak üzere, emeklilik için yaşı bekleyen ve ilerleyen yıllarda bekleyecek olan toplam 4,8 Milyon kişinin bulunduğu tespit edilmiştir. Hemen emekli olabilecek 2,2 Milyon kişiden özel sektörde çalışan 4/a ve 4/b statüsündeki sigortalılarının tamamının, kamuda çalışan 4/a ve 4/c kapsamındaki sigortalıların ise yüzde 25’inin emekli olacağı ve yerlerine yeni personel alınacağı varsayımı ile düzenlemenin 2023/Mart döneminde uygulamaya konulması durumunda 2023 yılı emekli aylığı, bayram ikramiyesi ve 4/b prim kaybının SGK’ya maliyeti 144,7 Milyar lira olup; 49,7 Milyar liralık kamu personeli bütçe etkisi ile birlikte Merkezi Yönetim Bütçesi toplam maliyeti 194,4 Milyar lira olarak öngörülmektedir. Kamu personeli bütçe etkisinin hesabında kıdem tazminatı, emekli ikramiyesi, görev aylığı ve emekli aylığı farkı ile yeni personel alımı dikkate alınmıştır. EYT düzenlemesinden etkilenen 4/a kapsamındaki sigortalıların yüzde 87’si mevcutta çalışma hayatında aktif olarak yer almaktadır. SGDP teşviki ve yeni istihdam ile birlikte 4/a kapsamında prim kaybı öngörülmemektedir. Ancak çalışmamaları durumda ise 4/a kapsamındaki sigortalılar için oluşabilecek azami SGK prim kaybı 45,5 Milyar lira olmaktadır.” Yasa teklifi, EYT kapsamında emekli olup aynı işyerinde çalışmaya devam eden işçiler için ödenen sosyal güvenlik primi işveren payında 5 puan indirim öngörüyor. Emekli olan EYT’lilerin tamamının aynı işyerinde çalışmaya devam etmesi durumunda 6.3 milyar; yüzde 75’inin devam etmesi durumunda ise 4.7 milyar lira maliyet oluşacağı belirtildi. 'MEVCUT ÜÇ ŞARTTAN BİRİNİ KALDIRDIK' AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, teklif hakkında bilgi verirken, yeni kademeli yaş şartı getirildiği iddiasının “yalan, bühtan” olduğunu iddia etti. Kanuna göre, 1999’dan bu yana, AK Parti iktidarından önce konulmuş, yürürlükte olan üç şarttan iki şartı, yani prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduranlardan istisnasız herkesin emekli olmaya hak kazanacaklarını söyledi. Bu düzenlemenin özünün bu olduğunu kaydeden Akbaşoğlu, başka bir şart ilave etmenin asla söz konusu olmadığını belirterek, “Hiçbir yeni şart ilavesi getirmedik. Mevcut üç şarttan birini kaldırdık” dedi. HAFTA SALI GÜNÜ GENEL KURUL GÜNDEMİNDE AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, "EYT düzenlemesini önümüzdeki hafta salı günü Genel Kurul gündemine almayı planlıyoruz" dedi. SÜREÇ TARTIŞMALARI DA BERABERİNDE GETİRDİ Toplantı öncesinde CHP ve AK Partili milletvekilleri arasında sözlü tartışma yaşandı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, AK Partili milletvekillerine “Bunların tuzu kuru, bunlar zenginlerin, beşli çetenin vekili” dedi. CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, “Yar saçların lüle lüle Recep sana güle güle” diye konuştu. 'MİLADI 31 ARALIK 1999 SAYILSIN' Toplantıdan hemen önce CHP ve HDP’li milletvekilleri, EYT’lilerin sorununun teklifle tam olarak çözülmediğini, EYT’lilerin emeklilikte prime takılanlar haline geldiğini dile getirdi. Muhalefet milletvekilleri, “Staj ve çıraklık mağdurlarının olmadığı EYT eksik kalır. Sadece EYT değil depreme takıldık diyenlerin sesini duyun. Aynı yaş, aynı prim günü, 1 gün 17 yıl. Stajyer diyor ki: Avrupa’da staj yapsaydım sayacaktınız. Bu ayrımcılık niye? En düşük emekli maaşı 8 bin 500 lira olsun. EYT miladı 31 Aralık 1999 sayılsın” yazılı dövizler taşıdı. 'NEDEN 2023 SEÇİMLERİNDE DİLE GELİYOR?' EYT Federasyonu Başkanı Gönül Boran Özüpak, EYT kanun teklifinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda; AK Parti milletvekillerine “Neden 2023 seçimlerinde, yönetildiğimiz 20 yıllık iktidarınızda dile gelmedi de şimdi dile geliyor? Hepimizin aklında soru işareti var” dedi. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, milyonlarca yurttaşı ilgilendiren emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşülüyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar Federasyonu Başkanı Gönül Boran Özüpak, EYT’liyken emeklilikte prime takılanlar haline geldiklerini belirterek, “Burada tek amacımız 8 Eylül 1999 haklarımız neyse tastamam onu istiyoruz. Şartsız, koşulsuz, formülsüz haliyle. Neden 23 yıldır bu mağduriyeti yaşayanlar bizler olduk” diye konuştu. Özüpak, AK Partili milletvekillerine EYT mağduriyeti ile ilgili “Neden 2023 seçimlerinde yönetildiğimiz 20 yıllık iktidarınızda dile gelmedi de şimdi mi dile geliyor? Hepimizin aklında soru işareti var” dedi. 'YAR SAÇLARIN LÜLE LÜLE TAYYİP SANA GÜLE GÜLE' CHP’li Girgin, “Yandaşlara gelince bol kese. Okluk’taki saraya 13 milyon lira yatırım ayırıyor bu iktidar. İşçiye gelince yok” diye vurguladı. CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, “Yar saçların lüle lüle Recep sana güle güle” dedi. 'ÇÖZÜLMEDİ, ÇÖZÜLMEYECEK' CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, emeklilikle yaşa takılanların sorunlarının çözülmediğini kaydederek, “Yani bir günlük farkla insanlar 17 yıl daha fazla çalışmaya devam edecek. Kısacası bu teklif her türlü mağduriyete takılanların teklifi olmaya devam edecek. Prime takılanlar, staja takılanlar, kademeli emekliliğe takılanlar, depreme takılanlar, Bağ-Kur tesciline takılanların sorunu bu teklifle çözülmedi, çözülmeyecek. Bunların tuzu kuru, bunlar zenginlerin, beşli çetenin vekili” dedi. 'İNSANLARA HAYALLERİNİ SİZ KURDURDUNUZ' Milyonlarca insana hayal kurdurup merakta bıraktığını söyleyen Ağbaba, "5 bin 975 güne çıkan prim sorunu, Sayın Bakan Vedat Bilgin dedi ki ‘Prime takılanlar olmayacak. Çünkü o günkü, 8 Eylül 1999 öncesi prim şartını değiştirmiyoruz. Yani, EYT’de 1999 öncesi ve 5 bin gün prim şartını değiştirmiyoruz’ diye Sayın Vedat Bilgin söyledi. İnsanlar 5 bin yerine 5 bin 975 prim günü ile emekli olacaklar. İnsanlara hayallerini siz kurdurdunuz. Yani 2 yıl 7 ay daha beklemelerini gerektiriyor. 'İKTİDARIN PRİM OYUNU' İnsanlar size güvendi 5 bin eksik prim günü için borçlandı. Kimi kredi çekti, kimi arabasını sattı, kimi cep telefonunu internetten satışa çıkardı. Size güvenerek borçlandı ama şimdi insanların umutları ile oynanmış durumda. Yıllardır emeklilikte yaşa takılan çalışanlar şimdi de AK Parti ve Cumhur İttifakı’nın prim oyununa takılmış oldu" ifadelerini kullandı. 'GECİKME YAŞANMASI DURUMUNDA GERİYE DÖNÜK ÖDEME YAPILACAK' Komisyonda konuşan SGK Başkanı Kürşad Arat, Kuruma yapılan yapılandırma başvurusunun yüküyle ilgili “Yaklaşık olarak 3 gün içerisinde 1 milyon 100 bin kişiyi taleplerini alıp, sisteme sokup, borçlanma taleplerini şey yapmaya çalıştık. İnanılmaz bir talep karşımıza getirildi. Gün içerisinde taleplerin alınması, akşam mesai sonrasında taleplerin girilmesi gibi bu şeyi bu şekilde atlattık. Talepleri alıp elimizden geldiğince en hızlı şekilde sisteme sokacağız” dedi. Arat, maaş bağlanmasında gecikme yaşanması durumunda geriye dönük ödeme yapılacağını ifade etti. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın “2 milyon 250 bin kişiyi kaç ayda emekli edeceksiniz?” sorusuna Arat, “2 milyon 250 bin kişi 2023 yılı içerisinde prim ödeme gün sayısını ve sigortalılık süresini sağlayacak kişi. Bunların bir kısmı ekim, aralık ayında sağlayacak kişiler. Bu 2023 yılı içerisinde söylediğim rakam. Biz arkadaşlarımızca bunun hazırlığını yapıyoruz” diye yanıt verdi. AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, sunumunda kendi sözünü çarpıtıldığını kaydederek, “Çarpıtmayı ahlaki mesele olarak görüyorum. 2023 yılı içerisinde 2 milyon 250 bin kişi çok açık” diye konuştu. Paylan, Akbaşoğlu’na etki analizindeki “Hemen emekli olacak” dediğini tutanaktan okuyarak, “Hemen diyorsunuz, kim ahlaki çarpıtmadan söz ediyor” diye Akbaşoğlu’na tepki gösterdi. Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, “Öyle bir ifade geçmiş, bunu o kadar büyütmenin de anlamı yok” diye tartışmayı sakinleştirmeye çalıştı. Yılmaz, “Sayın Paylan o teknik arkadaşlarımızın hazırladığı bir not” dedi. Ancak etki analizinin altında SGK Başkanı Arat’ın imzası bulunuyor.