Uluslararası Boks Federasyonu (IBU), uzun süredir tartışma konusu olan cinsiyet uygunluğu meselesine netlik kazandıran yeni bir düzenlemeyi yürürlüğe soktu. 20 Ağustos 2025 itibarıyla geçerli olan Cinsiyet Uygunluk Politika Kılavuzu, 18 yaş üstü tüm sporcuların federasyon onaylı müsabakalara katılabilmesi için PCR veya eşdeğeri genetik testten geçmesini zorunlu kılıyor.
Y Kromozomu belirleyecek
Yeni düzenlemeye göre, testlerde yalnızca erkeklerde bulunan ve doğuştan gelen Y kromozomunun varlığı incelenecek. Bu kriter, sporcuların kadın mı yoksa erkek kategorisinde mi yarışacağına karar verilmesinde temel ölçüt olacak. Uygulama, ilk kez 4 Eylül’de Liverpool’da düzenlenecek Dünya Boks Şampiyonası’nda hayata geçirilecek.
Federasyon, yayımladığı kılavuzda yalnızca adil rekabeti değil, sporcuların fiziksel güvenliğini de öncelikli hale getirdi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
Sporcuların doğal biyolojik özelliklerine uygun kategorilerde yarışması, sporun etik değerlerini ve atletik performansın bütünlüğünü korur. Cinsiyet, yaş ve kilo, adil rekabetin sağlanmasında kritik parametrelerdir.
Dövüş sporlarının doğası gereği, sporcuların baş ve üst vücut bölgelerine yoğun darbe aldığı müsabakalarda kalıcı nörolojik hasar riski bulunduğu da vurgulandı.
Kılavuzda ayrıca “Transgender Politikası” başlığı altında federasyonun tutumu da açıklandı. Trans bireylerin spora katılım hakkı tanınırken, doğumda belirlenen biyolojik cinsiyete dayalı kategori ayrımının korunacağı belirtildi. Sahte belge sunan sporcuların ise dört yıl boyunca müsabakalardan men edileceği açıklandı.
Y kromozomu tespit edilirse: Erkek kategorisinde yarışacak.
Y kromozomu yoksa: Kadın kategorisinde yarışacak.
Cinsel gelişim bozukluğu varsa: Hormon üretimine göre kategori belirlenecek.
Sahte belge sunulursa: 4 yıl men cezası uygulanacak.
Bu düzenleme, boks dünyasında hem etik hem de tıbbi açıdan yeni bir dönemin kapısını aralayacak.
