RTÜK 8 Kasım’da aldığı karara ilişkin 10 Kasım'da yaptığı yazılı duyuruda, DW’nin alternatif adresleri için lisans başvurusunda bulunması halinde faaliyetlerine devam edebileceğini belirterek bunun için kendisine 72 saat süre verildiğine dikkat çekti. Söz konusu sürenin duyurunun yapıldığı 10 Kasım'dan itibaren başladığını kaydeden RTÜK, aksi halde alternatif adresler için de mahkemeden erişim yasağı talep edileceğini kaydetti.
RTÜK'ün duyurusunda "Başvuru talebini içeren dilekçesiyle birlikte taahhütnameyi sunmaz ve üç aya tekabül eden yayın lisans ücretini peşin olarak ödemez veya yayın hizmetlerine bu duyuruyu müteakiben yetmiş iki saat içerisinde son vermez ise Üst Kurul tarafından 6112 sayılı Kanunun 29/A maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Sulh Ceza Hâkimliğinden içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi talebinde bulunulacağı ve ayrıca aynı Kanunun 33 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca işlem yapılacağı ihtar olunur" ifadeleri yer aldı.
RTÜK ÜYESİNDEN KARARA TEPKİ
RTÜK Üyesi Tuncay Keser, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, DW Türkçe'ye başvuru için üç gün süre verildiğine dikkat çekerek "Toplantıda dwturkce.com'a yayın lisansı başvurusu için 3 gün süre verilmesi, başvuru yapılmaması durumunda erişim engeli getirilmesi için yargı yoluna gidilmesi oy çokluğuyla kabul edildi. Basın özgürlüğüne, çok sesliliğe, haberciliğe tahammül yok" diyerek karara tepki gösterdi.
Almanya'nın 32 dilde yayın yapan uluslararası yayın kuruluşu DW ile birlikte ABD'nin uluslararası yayın kuruluşu Voice of America'nın (VOA) Türkçe yayınlarına lisans başvurusu yapmadıkları gerekçesiyle Türkiye'de erişim engeli getirilmişti.
DW TÜRKÇE NEDEN ENGELLENMİŞTİ?
RTÜK, 2019'da yürürlüğe giren yönetmelikle internet yayıncılarına lisans alma şartı getirmiş ve ardından Şubat 2022'de DW, VOA ve Euronews'in Türkçe yayınlarına başvuru için 72 saat süre tanımıştı.
Euronews, haber sitesi üzerinden Türkçe canlı yayın yapmadığı ve görüntülü bülten yayınlamadığı için başvurudan muaf tutulmuştu.
RTÜK, VOA Türkçe ve DW için ise verilen sürede lisans başvurusu yapmadıkları gerekçesiyle yargı yoluna gitmiş ve bu çerçevede yargı yoluyla da uluslararası program sağlayıcıların Türkiye'de lisans almasını talep etmişti.
Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliği de lisans başvurusu yapmadığı gerekçesiyle 30 Haziran 2022'de VOA Türkçe ve DW'ye erişim engeli getirilmesine karar verdi. 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren de erişim engeli kararı uygulanmaya başlandı.
DW, sadece Türkçe servisinde değil diğer dillerde de canlı yayın ve görüntülü içerik butonlarını kaldırmadığı için Türkiye'de 32 dil yayını ile birlikte erişime engellendi. VOA'in ise sadece Türkçe yayınları için erişim engeli kararı alındı.
DW Türkçe, engelleme kararının uygulanmasının ardından içeriklerini okuyuculara ulaştırabilmek için dwturkce.com ve inspiredminds.de/tr alternatif adreslerini kullanmaya başladı.
DW NEDEN LİSANS BAŞVURUSU YAPMADI?
Lisans koşullarının Almanya'daki yasalarla uyumsuz olması ve sansüre yol açabileceği gerekçeleriyle DW bu talebi yerine getirmedi.
İtirazını Türkiye'de Anayasa Mahkemesi'ne taşıyan DW, Anayasa'nın 26 ve 28'inci maddeleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) düzenlediği ifade ve basın özgürlüğü, ayrıca Anayasa'nın 36, 40 ve 141'inci maddeleri ile AİHS'nin 6'ıncı maddesindeki adil yargılanma ve etkili başvuru hakkının ihlal edildiğinin tespitini talep etti.
DW'nin Kurum Sözcüsü Carla Hagemann, DW'nin Almanya'daki yasal düzenlemeler nedeniyle RTÜK'e lisans başvurusu konusunda Türk hukukunun gereklerini yerine getiremediğine dikkat çekerek "Türk hukukunda lisans için yerine getirilmesi istenen koşullardan biri, DW'nin sorumluluğunun yüzde 50'si bir Türk vatandaşında olan bir tüzel kişilik oluşturmasıdır. Bu yayın sorumluluğunun başka bir kişiye devri anlamına geliyor. Söz konusu talep, yayın içeriklerinin tüm sorumluluğunun DW yöneticisine ait olduğunu ve bunun dışarıdan bir kişiye devredilemeyeceğini öngören Deutsche Welle Yasası ile uyumlu değildir. Ayrıca RTÜK lisansı, Türk hükümetinin DW'nin içeriklerine sansür uygulamasına yol açabilir" açıklamasını yaptı.
'DW TÜRKÇE YAYINLARINA DEVAM EDECEK'
DW Türkçe Yayınlar Sorumlusu Erkan Arıkan da RTÜK'ün kararının basın özgürlüğü ilkelerini ihlal ettiğine dikkat çekerek teknolojik imkanların kısıtlamaların önüne geçebildiğine işaret etti. DW Türkçe'nin tarafsızlık çizgisindeki yayınlarına devam edeceğini belirten Arıkan, "Günümüzde dünyada bilgi ve haber alma özgürlüğünün önüne geçmek ilerleyen teknoloji sayesinde artık çok zor. Elimizdeki imkanlarla dünyada, Avrupa'da, Almanya'da ve Türkiye'de yaşanan gelişmeleri farklı bakış açılarıyla, arka plan bilgileri ile okuyucularımıza, izleyicilerimize her zaman olduğu gibi farklı platformlarda aktarmaya devam edeceğiz" şeklinde konuştu.
