Aşılama çalışmalarının başarılı olması için, aşının piyasaya sürülmesinden sorumlu kişilerin, halkın yeterince yetenekli, yeterli fırsata sahip ve aşıyı almak için yeterince motive olmasını sağlamalıdır.
YETENEK, FIRSAT, MOTİVASYON
Yetenek, aşıyı yapacak bilgi ve becerilere sahip olmakla ilgilidir. Örneğin, bazı insanlar onları aşının güvenli olduğuna ikna etmek için yeterli bilgiye sahip olmayabilir. Aşıyı ne zaman, nerede ve nasıl alacaklarını bilemeyebilir veya aşılanmak için plan yapamayabilirler.
Fırsat, aşıyı yaptırmak için gerekli koşullara sahip olmakla ilgilidir. Örneğin, birisi ailesinden ve arkadaşlarından cesaret alamayabilir veya sosyal desteğe sahip olmayabilir. Ya da bölgelerinde aşı bulunmayabilir, bu nedenle aşı olma şansları yoktur.
Motivasyon, aşı olma arzusuna sahip olmakla ilgilidir. Örneğin, bazı insanlar aşının kendilerini Covid-19'dan koruyacağına inanmayabilir veya iğne korkusunu yenemeyebilir.
HEDEFLER DİKKATLİCE BELİRLENMELİ
İnsanlar yetenekleri, fırsatları ve motivasyonları bakımından farklılık gösterir, bu nedenle aşı alımını artırma adımları uygun engeli hedeflemelidir. Örneğin, aşı mevcut değilse, insanlara Covid-19 aşısının olumlu sonuçlarını anlatmak yardımcı olmaz. İnsanlara aşı yaptırmamanın sağlık açısından risklerini anlatıp, kendilerine uygun bir zamanda aşı merkezlerine kolayca gitmelerini sağlayamayarak korkularını artırmak sorumsuzluk olur.
Birleşik Krallık'taki araştırmacılar yakın zamanda insanları pandemi ve salgın hastalıklarda aşı yaptırmaya teşvik etmek için neyin işe yaradığına dair kanıtları gözden geçirdi. Önceki müdahalelerin odak noktasının temel olarak kapasiteyi değiştirmek (aşıların neden güvenli olduğunu açıklamak ve yanlış anlamaları düzeltmek) ve motivasyon (insanlara aşının faydalarını anlatmak) olduğunu buldular. Ancak müdahalelerde fırsatlara hitap eden çok az şey vardı.
Bu araştırma, British Psychological Society tarafından yazılan ve halk sağlığında yer alan kişilerin insanları aşılamayateşvik ederken dikkat etmesi gereken bir kılavuzun temelini oluşturdu. İnsanların aşıyı yaptırma yeteneği, fırsatı ve motivasyonunun, genellikle insanların kontrolü dışında olan faktörler nedeniyle farklılık gösterdiğini kabul etti.
TÜM ENGELLER ELE ALINMALI
Örneğin, bazı ülkelerde aşının maliyeti toplu aşılamayı engellediği için fırsatlar düşük. Bazı insanlar, örneğin hamile kadınlar gibi belirli grupları için aşı güvenliği hakkında yeterli bilgi olmadığı için düşük kapasiteye sahip olabilir.
Bir kişi zamanla farklı yetenek, fırsat ve motivasyona sahip olabilir. Örneğin, bazıları ilk doz için aşı güvenliği konusunda daha fazla endişe duyabilir, ancak yerel aşılama bölgelerinin olmaması nedeniyle ikinci doz için fırsat sıkıntısı yaşayabilir. Halk sağlığı uzmanlarının, hepimizin Covid-19'dan korunabilmemiz ve normal hayata dönebilmemiz için insanların aşıya sahip olmasını sağlamak için tüm bu engelleri ele alması gerekiyor.
(The Conversation)
