Kars, Ardahan ve Iğdır’da son haftalarda hızla yayılan şap hastalığı yürek yakıcı bir boyuta geldi. Ardahan’a bağlı 21 köyü kapsayan Hoçvan bölgesinde ise durum ‘felaket’ sözü ile ifade ediliyor. Bölgedeki son durumu Halktv.com.tr’ye anlatan Hoçvan Dernekler Federasyonu (HOÇFED) Başkanı Derviş Arslan, her köyde günde ortalama 15-20 büyükbaş hayvanın telef olduğunu, toplam sayının binin üzerine çıktığını ifade etti.
Hastalık tüm köylere yayılmış durumda
“Şu an orada ciddi bir sıkıntı yaşanıyor” diyen HOÇFED Başkanı Arslan , hastalığın 21 köyün tamamının etkilendiğini belirtti. Başkan, “Şu köy iyi noktadadır diyebileceğim bir köy gerçekten artık kalmamış” dedi.
"Bir hayvanın ölümü aileyi çökertiyor''
Derviş Arslan, köyde kalan nüfusun büyük kısmının yaşlı olduğunu, gençlerin büyük ölçüde göç ettiğini belirterek şunları söyledi: “Bir hayvanın hedef olması onlar açısından büyük bir maliyet. Köylünün baktığın zaman bir hayvan yetiştirebilmesi için ciddi anlamda emekleri var.”
"Hoçvan'da 1000'den fazla büyükbaş telef oldu''
21 köyü kapsayan Hoçvan bölgesinde binin üzerinde hayvanın telef olduğunu belirten başkan, bu sayının Ardahan geneline yayıldığında çok daha yüksek rakamlara ulaşabileceğini vurguladı: "Her köyde ortalama her gün 15-20 tane bir hayvan telef oluyor. Bütün köylere yaydığında ciddi bir rakam oluşuyor. Hoçvan geneline baktığın zaman 1000 hayvan rahatlıkla telef olmuştur."
Şap hastalığı hızla yayılıyor
Bölgede küçükbaş hayvanın fazla olmadığını ifade eden başkan, büyükbaş hayvanların ise meralarda beslendiğini, bu nedenle hastalığın açık alanda hızlı şekilde yayıldığını söyledi: "Açık alan olduğu için virüsün bulaşması hızlı bir şekilde yayılıyor. Besicilik sistemi ile hayvan besleyen yok. Tamamen mera üzerinden hayvanlar otlanıyor. Bu yüzden hastalık daha çabuk yayılıyor."
Veteriner sayısı artmalı ilaç sevkiyatı yapılmalı
İl ve ilçe tarım müdürlüklerinin mücadele için çaba gösterdiğini ancak personel ve araç yetersizliğinin büyük bir sorun oluşturduğunu söyleyen Arslan, şöyle konuştu: “Onlar da elinden geleni yapıyorlar ama eleman sayısı yetersiz kaldığı için onlar da kendi çabalarıyla mücadele veriyorlar. Başka bölgelerden veteriner hekim ve araç sayısını çoğaltmak gerekiyor. Bölge dağlık bir kesim olduğu için ulaşması kolay değil. Bir veteriner hekim bir gün yaylaya gittiğinde günü bitmiş oluyor.”
‘Devlet, köylünün zararını karşılamalı'
Başkan Arslan, şap nedeniyle hayvanları telef olan üreticilere destek sağlanması gerektiğini vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı: “Telef olan hayvan sayısının tespit edilmeli ve sahiplerinin zararları devlet tarafından karşılanmalıdır. Şu an önlem alınmazsa oradaki bütün hayvanları belki bugün kaybedeceğiz.”
"Bu yıl etkisi daha yıkıcı oluyor!''
Bu yılki şap hastalığı için “Ne yazık ki alışılagelmiş türlerden farklı seyretmektedir” diyen Veteriner Teknikeri Rojin Gökçe “Bizler uzun yıllardır şap hastalığı ile mücadele ediyoruz. Ancak şu an yaşadığımız tablo, olağan şap vakalarının ötesinde, daha ağır ve daha yıkıcı bir hastalıkla karşı karşıya olduğumuzu göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Hayvanların kalbini de vuruyor
Aynı zamanda Ardahan merkeze bağlı Çalabaş Köyü’nde yaşayan Rojin Gökçe konu ile ilgili verdiği bilgilerin devamında “Hayvanlarda yalnızca ağız ve ayak lezyonlarıyla sınırlı olmayan, çok daha derin etkiler bırakan bir tablo söz konusu. Kalp damar sisteminde ciddi bozulmalar, mide ve bağırsaklarda ileri düzey hasarlar, hayvanların kısa sürede güçten düşmesine ve çok sayıda ölüm vakasına neden olmaktadır” ifadelerini kullandı.
Halk sağlığı da tehdit altında
“Sahada gördüklerimiz içler acısı” diyen Rojin Gökçe “Hayvanlar acı çekiyor, üreticiler çaresiz. Sadece hayvan sağlığı değil, halk sağlığı ve geçim kaynakları da tehlike altında. Bölge halkı büyük bir ekonomik ve manevi yıkım yaşamaktadır. Tüm gücümüzle halkımıza destek olmaya çalışıyoruz. Ancak bu mücadele yalnızca bizim omuzlarımızda kalmamalı. Yetkili kurumların acilen sahaya inmesi, yeni virüs tiplerinin araştırılması, aşı ve koruyucu önlemler için bilimsel temelli hızlı aksiyon alınması gerekmektedir” diye konuştu.
"Hayvanı ölen perişan oluyor''
Hayvanları ölen köylünün derin bir acı yaşadığına işaret eden Gökçe “Sessizce ölen bu canların feryadını, onların sahiplerinin çaresizliğini görün. Gerekli destekler, acil eylem planları ve halkın bilgilendirilmesi için birlikte hareket etmek zorundayız” ifadelerini kullandı.
