TBMM tarafından, "Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiğinde sınır ötesi harekat ve müdahalede bulunmak üzere Irak ve Suriye'ye gönderilmesi" için Cumhurbaşkanına verilen 2 yıllık yetkinin süresi 30 Ekim 2025 tarihinde doluyor. “Türkiye’nin Lübnan’daki BM Geçici Görev Gücü’ne (UNIFIL) TSK unsurlarıyla katkı sağlaması” konusunda Cumhurbaşkanına verilen 1 yıllık süre ise 31 Ekim’de sona eriyor.
TEZKERE MECLİS'E SUNULDU
Türkiye’nin Suriye ve Irak’a asker gönderme süresinin 30 Ekim tarihinden itibaren 3 yıl, Lübnan’a asker göndermesi süresinin ise 31 Ekim tarihinden itibaren 2 yıl daha uzatılmasına izin verilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasını taşıyan Cumhurbaşkanlığı tezkereleri TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Suriye ve Irak’a asker gönderme süresinin uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresinde şunlar kaydedildi:
*Türkiye'nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde terör tehdidinin sürüyor olması ve kalıcı istikrarın henüz tesis edilememesi, milli güvenliğimiz açısından risk ve tehdit oluşturmaya devam etmektedir. Türkiye, komşumuz Irak'ın toprak bütünlüğünün, milli birliğinin ve istikrarının korunmasına büyük önem atfetmektedir.
PKK VE IŞİD'E VURGU YAPILDI
*Diğer taraftan, Irak'ta PKK ve DEAŞ unsurlarının varlığını sürdürmesi, etnik temelli ayrılıkçılığa yönelik girişimler, bölgesel barışa, istikrara ve ülkemizin güvenliğine doğrudan tehdit oluşturmaktadır. Suriye'de PKK/PYD-YPG ve DEAŞ başta olmak üzere, terör örgütleri mevcudiyetini sürdürmekte ve ülkemize, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik tehdit oluşturmaya devam etmektedir.
*PKK/PYD-YPG, Suriye merkezi yönetimine entegre olmaya yönelik adım atmayı ayrılıkçı ve ayrıştırıcı gündemi dolayısıyla reddetmekte, ülkede kalıcı istikrarın tesisine yönelik sürecin ilerletilmesini de engellemeye çalışmaktadır.
*Diğer taraftan, Suriye'de mevcut yönetimin beklenti ve gereksinimi doğrultusunda ülkenin terörle mücadele imkân ve kabiliyetlerinin geliştirilmesi, sivillerin günlük yaşamlarını ve geri dönüşlerini olumsuz etkileyen mayınların temizlenmesi, ülkedeki kimyasal silahların yerlerinin tespiti ve imhası süreçlerinde de ulusal çabalara eşlik eden uluslararası çalışmaların desteklenmesi ihtiyacı bulunmaktadır.
*Bütün bu gelişmeler çerçevesinde, Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünü bozmaya, istikrar ve güvenlik tesisi çabalarını sekteye uğratmaya ve sahada gayrimeşru oldubittiler oluşturmaya yönelik, millî güvenliğimize tehlike oluşturabilecek her türlü risk, tehdit ve eyleme karşı, uluslararası hukuktan doğan haklarımız doğrultusunda gerekli önlemlerin alınması ve Suriye'deki istikrarın tesisine dair çabaların pekiştirilmesi millî güvenliğimiz açısından hayati önem arz etmektedir.”
"TERÖR TEHDİDİ VE GÜVENLİK RİSKİNE KARŞI HER TÜRLÜ TEDBİRİ ALMAK İÇİN..."
Tezkerede, BM Güvenlik Konseyinin 2170 (2014), 2178 (2014), 2249 (2015) ve 2254 (2015) sayılı kararlarında Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün ve bağımsızlığının teyit edildiği, 2170 sayılı Kararda bu ülkelerdeki terör faaliyetlerinin kınanarak DEAŞ ve benzeri terör örgütlerinin faaliyetlerine karşı Birleşmiş Milletler üyesi tüm ülkelere 1373 sayılı Karar ve uluslararası hukuk çerçevesindeki sorumluluklarına uygun şekilde gerekli tedbirleri alma çağrısında bulunulduğu belirtilerek, şöyle denildi:
*Türkiye'nin DEAŞ ve diğer terör örgütleriyle mücadele amacıyla oluşturulan uluslararası koalisyon bünyesinde iştirak ettiği faaliyetlerin sürdürülmesi de önem taşımaktadır. Bu mülahazalarla, Türkiye'nin millî güvenliğine yönelik ayrılıkçı hareketler, terör tehdidi ve her türlü güvenlik riskine karşı uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü tedbiri almak,
*Irak ve Suriye'deki tüm terör örgütlerinden ülkemize bundan sonra da yönelebilecek saldırıları bertaraf etmek ve kitlesel göç gibi diğer muhtemel risklere karşı millî güvenliğimizin idame ettirilmesini sağlamak, Türkiye'nin güney kara sınırlarına mücavir bölgelerde yaşanan ve hiçbir meşruiyeti olmayan tek taraflı bölücü girişimler ve bunlarla ilgili olabilecek gelişmeler karşısında Türkiye'nin menfaatlerini etkili bir şekilde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine göre ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için süratli ve dinamik bir politika izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde sınır ötesi harekât ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi ve aynı amaçlara matuf olmak üzere yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye'de bulunması,
*Bu kuvvetlerin Cumhurbaşkanının belirleyeceği esaslara göre kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilebilmesi için her türlü tedbirin alınması ve bunlara imkân sağlayacak düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için 2/10/2014 tarihli ve 1071 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile verilen ve son olarak 17/10/2023 tarihli ve 1395 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararı ile uzatılan iznin süresinin 30/10/2025 tarihinden itibaren üç yıl uzatılması hususunda gereğini Anayasa'nın 92'nci maddesi uyarınca bilgilerinize sunarım.”
LÜBNAN TEZKERESİ
UNIFIL'de görev yapan Türk askerlerinin görev süresinin uzatılmasına yönelik tezkerede ise, BM Güvenlik Konseyinin 11 Ağustos 2006 tarihli kararı kapsamında Türkiye’nin Lübnan'da konuşlu Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücüne (UNIFIL) Silahlı Kuvvetleri unsurlarıyla katkı sağladığına işaret edildi. Bu kapsamda izin süresinin son olarak TBMM’nin 23 Ekim 2024 tarihli ve 1431 sayılı Kararıyla 31 Ekim 2024 tarihinden itibaren bir yıl uzatıldığı belirtilen tezkerede, şunlar kaydedildi:
“Türkiye UNIFIL'e yaptığı katkılarla barışı koruma harekâtının etkin biçimde icrasında önemli bir işlev üstlenmiştir. Bu çerçevede, Türkiye'nin katkısı gerek Birleşmiş Milletler sistemi içinde, gerek bölgesel ve küresel ölçekte, gerek kapsamlı sivil-asker iş birliği faaliyetleri vasıtasıyla Lübnan toplumunun her kesimi nezdinde görünürlüğünün artmasına, ayrıca barış ve istikrarın korunmasına yönelik politikasının sürdürülmesine hizmet etmiştir. Bu itibarla, UNIFIL'e katkımızın sürdürülmesinin önem arz ettiği değerlendirilmektedir. UNIFIL'in görev süresi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 28/8/2025 tarihli ve 2790 sayılı Kararıyla 31/12/2026 tarihine kadar son kez uzatılmış ve UNIFIL'in 2027 yılında tedricen tasfiyesine başlanması kararlaştırılmıştır.
Bu mülahazalarla, Lübnan ile ikili ilişkilerimiz ve bölgedeki güvenlik koşulları da göz önünde tutularak, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin UNIFIL'in görev süresinin uzatılması ve tedricen tasfiyesi yönündeki 2790 (2025) sayılı Kararı uyarınca; hudut, şümul ve miktarı Cumhurbaşkanınca belirlenecek Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının, 1701 (2006) sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararı ve 880 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla tespit edilen ilkeler kapsamında 31/10/2025 tarihinden itibaren İki yıl daha UNIFIL'e iştirak etmesi ve bununla ilgili gerekli düzenlemelerin Cumhurbaşkanınca yapılması için gereğini Anayasa'nın 92 'nci maddesi uyarınca bilgilerinize sunarım.”
Tezkereler, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek.
