Adıyaman, Elbistan, Gaziantep ve Antakya'nın ziraat odası başkanlarının depremden sonra bakımı yapılamayan tarım ürünleri hakkında konuştu. Sorunun çözümünde neler yapılabileceğini söyleyen oda başkanları hangi ürünlerde rekolte kaybı yaşanacağını ve neler yapılması gerektiğini anlattı. 'TARIM ALANLARININ YÜZDE 16'SI DEPREM BÖLGESİNDE' Sözcü Gazetesinin haberine göre Kahramanmaraş merkezli depremlerde ekonomik bazlı sıkıntıların tarımda da kendini gösterecileceğini belirten ziraat odası başkanları, depremlerin yarattığı büyük yıkımın tarım üzerindeki olumsuzluklarına değindiler. Toplam tarım alanlarının yüzde 16,1'inin bulunduğu deprem bölgesinde tüm zorluklara rağmen üretim devam etse de tarım arazilerinin bazı bölümlerinde yarıklar, tümsekler oluştu, tarlaların yanındaki yollarda da çökme ve kayma meydana geldi. Toplam sığır varlığının yüzde 12'sini, küçükbaş hayvan varlığının ise yüzde 18'ini oluşturan bölgede ahırlar çöktü, enkaz altında kalan hayvanlar ya öldü ya da çiftçinin deprem sonrası hayvanına bakabileceği yemi bulamaması sonucu fırsatçı tüccarlara ucuz fiyattan satıldı. 'DEPREM BÖLGESİNDEKİ ÇİFTÇİ ÜRETİME DEVAM ETMEKTE ZORLANIYOR' Ekili arazisini ve hayvanını bırakıp çevre illere göç edemeyen depremzede çiftçiler üretime devam etmeye çalışsa da hem sulama, gübre ve ilaca erişimde zorluk yaşadığı hem de tarlasına gidecek traktörü de enkaz altında kaldığı için üretime devam etmekte zorlanıyor. Gaziantep’te domates, biber, patlıcan, salatalık ve kabak ekiminde, Elbistan’da mısır; Hatay’da mısır ve pamuk rekoltesinde düşüşler yaşanacağına yönelik endişeler var. Deprem sonrası bölgedeki çiftçinin ve tarımsal üretimin son durumunu öğrenmek için Antakya Ziraat Odası Başkanı Mehmet Muzaffer Okay, Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak, Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut ve Adıyaman Ziraat Odası Başkanı Yaşar Özkan ile konuştuk. 'NİSAN'IN İLK HAFTASINA KADAR YAPILMAZSA BU ÜRÜNLER... ' Gaziantep Şahinbey Ziraat Odası Başkanı Ali Çolak, Gaziantep’te şubat ayından itibaren açık alanda sebze üretiminin başlamak üzere olduğu ve üst gübrelerin atılmasının gerektiği bir dönemde deprem olduğunu ve çoğu araziye bu gübrelerin atılamadığını anlattı. "Bir an önce açık alanda sebze bahçeleri oluşturulması lazım. Nisanın ilk haftasına kadar yapılmazsa bu ürünlerden mahrum kalınacak" diyen Çolak, benzer şekilde buğday ve mercimek tarlalarına da gübre atılamadığını, bunun da ürün kalitesinde kayıplar oluşturacağına dikkat çekti. 'TRAKTÖR VE EKİPMANLAR TAHRİP OLDU' Çolak, kentte depremden en büyük zararı gören ilçelerden Nurdağı ve İslahiye’nin tarımsal üretim açısından çok önemli olduğunu, buradaki kayıpların da üretime olumsuz yansıyacağına işaret etti. TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar ile birlikte Gaziantep’in köylerini gezdiklerini ve durumun hiç iç acıcı olmadığını söyleyen Çolak, şu uyarıyı yaptı: Köylerde ahırlar ve hayvanların dışında ekipmanlar da enkaz altında kaldı. Çiftçinin eli kolu olan traktör ve ekipmanlar tahrip oldu, kullanılamaz hale geldi. Zaten borçlarla, kredilerle ayakta durmaya çalışan çiftçinin bir de böyle bir felaketle karşılaşınca tarlasına gidecek halinin kalmadığını görüyoruz. Çoğunun sığınabilecekleri bir barınakları da yok, çadır sorunu yaşıyorlar. Yıkılan ev kadar enkaz altında kalan traktör de önemli. Devletin traktör desteği vermesi gerekiyor, yeniden traktör alma güçleri yok çünkü. Üretimden kopmamaları için bir an önce destek olunması lazım. Aksi halde tarlalar boş nadasa kalacak ve bu da üretim kaybı ve pahalılık demektir. 'ARAZİDE TOPOGRAFİK BOZULMALAR VAR' Depremin yarattığı zorlukların yanında bir de kuraklık ile mücadele ediliyor. Antakya Ziraat Odası Başkanı Mehmet Muzaffer Okay, yaptığı değerlendirmede, depremden sonra hem tarım arazilerindeki şekil bozukluklarından dolayı hem de kuraklık sonrası sulama ihtiyaçlarını karşılayamadıklarından dolayı pamuk ve mısırda rekolte kaybı beklediklerini anlattı. Okay’ın aktardığına göre, Asi Nehri kenarında zemin sıvılaşması çoğaldı, arazilerde topografik bozulmalar meydana geldi, yer yer kaymalar oldu ve araziler yön değiştirdi. Tüm zorluklara rağmen çiftçinin üretime devam etmeye çalıştığını kaydeden Okay, bu sefer de kuraklık nedeniyle suya erişimin zor olduğunu ve depremden sonra barajların su tutma kapasitesinin 3’te 2 oranında azaldığını dile getirdi. Antakya’daki Yarseli Barajı’nın 55 milyon metreküp su tutarken deprem sonrası bu miktarın 25 milyon metreküpe düştüğü bilgisini veren Okay, çiftçinin yaşadığı ikilemi şu sözlerle ifade etti: 'BÖLGEDEKİ ÇİFTÇİLER İÇİN POZİTİF AYRIMCILIK İSTİYORUZ' Depremden dolayı derin kuyularda kayıplar var. Derin kuyuların çalışmayacağı ve çalışanlar da ek masraf gerektireceği için çiftçi ‘ne yapacağım’ diye kara kara düşünüyor. Bu yüzden az su isteyip, verimi yüksek olan ürünleri tercih ediyor. Bunlar da ya pamuk ya mısır. Fakat pamukta da fiyat sıkıntısı var. Yani para etmiyor. Bu yüzden yanaşmıyor çiftçi. Tüm sıkıntıların yanında bir de böyle bir ikilem oluştu.” Hatay’daki çiftçi için en önemli sorunlardan birinin sulama sorununun giderilmesi olduğunu belirten Okay, depremzede çiftçiler adına şu taleplerde bulundu: Bölgedeki çiftçi için pozitif ayrımcılık istiyoruz. Sulama işlemi kolaylaştırılmalı. Barajların, yer altı kaynaklarının onarımı yapılmalı. Ürün desteklemelerini bu dönem için erken ödenmesini istiyoruz. 'GÜBRE VE İLAÇ SATACAK BAYİ KALMADI' Elbistan Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Bulut ise, deprem sonrası Elbistan’ın nüfusunun yarı yarıya düştüğünü, kalan çiftçilerin üretime devam edeceğini ancak enkaz altında kalan traktörleri nedeniyle bunun zor olacağını, bunun yanı sıra iş gücü kaybı oluşmasının da olumsuzluk yaratacağını ifade etti. Enkaz altında yalnızca traktör ve ekipmanın değil, gübre ve zirai ilaçların da kaldığını aktaran Bulut, “Gübre fabrikası malı getirse ya da ziraat ilaçlar sahaya gelse bile gübre ve ilaç satacak bayi kalmadı. Köyde yaşayan insanlar için çadır ve konteyner sıkıntısı devam ediyor” dedi. Şu an tüm zorluklara rağmen üretmeye devam eden çiftçilerin yaşadığı en büyük zorluklardan birinin de yüksek mazot ve gübre fiyatları olduğunu, depremden sonra çiftçinin bu girdileri temin edemediğinin altını çizdi. Bu ayın sonunda yaz ekimlerinin başlayacağını, şeker pancarı ve mısır ekeceklerini belirten Bulut, “Depremden sonra pahalılığın altından kalkamaz halde çiftçi. Devletin gübre ve mazotta çiftçiye ek destekler sağlayıp, yaralarımızı sarması lazım” diye konuştu.