‘Obezojenler’ olarak adlandırılan toksinlerin, vücudun kiloyu nasıl kontrol ettiğini etkileyebileceği fikri, henüz ana akım tıbbın bir parçası değil. Ancak incelemenin arkasındaki düzinelerce bilim insanı, kanıtların artık olması gereken kadar güçlü olduğunu savunuyor. Kanıtların en ciddi taraflarından biri, kilo aldıran bazı kimyasal etkilerin genleri etkileyerek nesiller boyunca aktarılabilmesidir. Dünya genelinde obezite, 1975'ten bu yana üç katına çıktı, artık daha fazla obez veya fazla kilolu insan her ülkede artıyor. Yaklaşık 2 milyar yetişkin artık çok kilolu ve beş yaşın altındaki 40 milyon çocuk obez veya fazla kilolu. ‘ŞİŞMANLAŞTIRAN KİMYASALLAR’ HER YERDELER Obezojenler için kanıtlar, hakemli dergi Biochemical Pharmacology'de yayınlanan ve bin 400 araştırmaya atıfta bulunan üç inceleme makalesinde 40'tan fazla bilim insanı tarafından ortaya konmuştur. Bu kimyasalların her yerde olduğunu söylüyorlar: su ve tozda, gıda ambalajlarında, kişisel hijyen ve temizlik ürünlerinde, mobilyada ve elektronikte. İnceleme, insan hücreleri ve hayvanlar üzerinde yapılan deneylerden ve insanlar üzerinde yapılan epidemiyolojik çalışmalardan elde edilen, obezojenik etkilere dair iyi kanıtlara sahip olan yaklaşık 50 kimyasalı tanımlamaktadır. İnceleme ayrıca, çevrede uzun ömürlü olmaları nedeniyle “sonsuza kadar kimyasallar” olarak adlandırılan PFAS bileşiklerini obezojenler olarak adlandırıyor. Bunlar, bazı çocuklar için otomobil koltukları da dahil olmak üzere gıda ambalajlarında, pişirme kaplarında ve mobilyalarda bulunur. NASIL ÇALIŞIR? Araştırmacılar, obezojenlerin vücudun “metabolik durumunu” bozarak çalıştığını ve kilo almayı kolaylaştırdığını ve kilo vermeyi zorlaştırdığını söyledi. Vücudun aktivite yoluyla enerji alımı ve harcaması dengesi, yağ dokusu, bağırsak, pankreas, karaciğer ve beyinden gelen çeşitli hormonların etkileşimine dayanır. Bilim insanları, kirleticilerin yağ hücrelerinin sayısını ve boyutunu doğrudan etkileyebileceğini, insanları tok hissettiren sinyalleri değiştirebileceğini, tiroid fonksiyonunu ve dopamin sistemini değiştirebileceğini söyledi. Ayrıca bağırsak sistemini etkileyebilir ve bağırsaklardan kalori alımını daha yüksek hale getirerek kilo alımına neden olabilirler. Araştırmacılar, çocuk gelişiminin ilk yıllarının obezojenlere karşı en savunmasız olduğunu yazarak "Araştırmalar, çocukluğun en hassas zamanlar olduğunu gösterdi, çünkü bu, metabolik sistemin çeşitli bölümlerinin programlanmasını geri döndürülemez bir şekilde değiştiriyor ve duyarlılığı artırıyor" şeklinde kaydetti. (Guardian)