Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 17 ülke, Avrupa Birliği ve Arap Birliği'nin katılımıyla yayımlanan New York Bildirisi'nde, Gazze’deki sivil can kayıpları, altyapının hedef alınması, abluka ve açlık politikası kınandı. Bildiride, “Uluslararası insancıl hukukun ihlali olan ve zorla yerinden edilmeyi içeren demografik değişimlere yol açan her eylemi reddediyoruz” ifadelerine yer verildi.
İki devletli çözüm: Tek geçerli yol
Fransa ve Suudi Arabistan'ın eş başkanlığını yürüttüğü konferans sonunda kabul edilen bildiride, İsrail-Filistin meselesinin çözümünde iki devletli yapıdan başka bir yol olmadığı vurgulandı. “1967 sınırları temelinde, Kudüs dahil olmak üzere, Filistin ve İsrail’in barış ve güvenlik içinde yan yana yaşaması gerekir” denilen bildiride, iki tarafın da egemenlik haklarına saygı duyulması çağrısı yapıldı.
Türkiye'den şerhli destek
Konferansta Türkiye’yi Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz temsil etti. Türkiye, bildiride yer alan bazı ifadelere şerh düşerek, “Filistinli silahlı grupların silah bırakması, ancak başkenti Doğu Kudüs olan, egemen ve bütünlüğü haiz bir Filistin devleti kurulduğu takdirde mümkün olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Filistin’in BM’ye tam üyeliği vurgusu
Katılımcı ülkeler, Filistin'in Birleşmiş Milletler’e tam üyeliğinin, siyasi çözümün temel unsurlarından biri olduğuna işaret etti. Bildiride, “Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkını destekliyoruz. Tam üyelik, barışçıl çözümün anahtarıdır” ifadeleri kullanıldı.
Gazze-Batı Şeria Birliği ve uluslararası misyon önerisi
Bildiriye eklenen belgelerde, Gazze Şeridi’nin Batı Şeria ile birleşmesine destek verilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca geçici bir Filistinli idari komite kurulması ve BM gözetiminde uluslararası bir istikrar gücü konuşlandırılması önerildi. Bu güçlerin, ateşkesi korumak ve sivil halkın güvenliğini sağlamak amacıyla görev yapacağı belirtildi.
İsrail ve Hamas ortak kınamada
Bildirinin ek belgelerinde hem İsrail’in Gazze’de sivillere yönelik saldırıları hem de Hamas’ın eylemleri kınandı. Hamas’a rehineleri serbest bırakma çağrısı yapılırken, İsrail’in de sivillere yönelik operasyonları sona erdirmesi ve Gazze’den tamamen çekilmesi talep edildi. ABD, Mısır ve Katar’ın kalıcı bir ateşkes için sürdürdüğü arabuluculuk çabalarına destek verildi.
"Silahsızlanma" ifadesi Türkiye’nin girişimiyle metinden çıkarıldı
Bildirinin 11. maddesinde, Hamas’ın silahlarını Filistin Yönetimi’ne devretmesi önerildi. Ancak daha önceki taslakta yer alan “silahsızlanma” ifadesi, Türkiye’nin girişimiyle metinden çıkarıldı. Hamas’ın silahları ancak bağımsız bir Filistin devleti kurulması süreciyle eş zamanlı olarak devredeceği yönünde bir çerçeve benimsendi.
