Son zamanlarda kiralık evler de evlerin satış fiyatları da vatandaşın cebini yakıyor. Yüksek enflasyon altında vatandaşlar bütçesine göre ev bulamıyor, oturmakta oldukları evlerden de ev sahiplerinin kira artışları nedeniyle çıkıyor ya da atılıyor. Bu zorlu durumun üstüne bir de ev sahibi ve emlakçıların ilanlara yazdığı şartlar eklendi. İlanlarda medeni durumdan maaş bordrosuna, meslekten, kredi notuna kadar kadar yeni şartlar sıralandı. Bunlara ek olarak 1 ya da 6 aylık peşin kira şartı ya da en az 2-3 depozito gibi şartlar ise şimdi ev arayanları, daha da zor durumda bıraktı. Başakşehir'de bulunan bir ev ilanında; kiracının kredi notu ibraz etmesi zorunlu tutulurken, Beşiktaş'ta bulunan bir başka kiralık evden ise 4 aylık peşin kira, 2 depozito, 1 yıllık aidatın peşin ve 30 bin liralık senet alınacağı ilan şartlarında yer aldı. EMSAL KARARI HATIRLATTI Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, anormal taleplerle karşılaşıldığında şikayet edilmesi gerektiğini vurguladı. Ağaoğlu, "Artık işin dozunu kaçırdılar. Neredeyse sabıka belgesi, yer kağıdı isteyecekler. Kanunlara aykırı sözleşme mi olur? Bakın geçtiğimiz günlerde de bir genç avukat hanım ev kiralamak istediğinde; mesleğini öğrenince ev sahibi, 'ben avukata vermem' diyor. Çok uğraştırır beni sonra diyor ve ona kiralamıyor. Daha önce bir emsal karar var. Eşitlik ve insan hakları kurulumuz öğrenciye ev kiralamayan ev sahibine ceza uyguladı. Bu tür durumla karşılaşan tüm vatandaşlarımız mutlaka İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu'na internet üzerinden çok kolayca şikayetlerini yapabilirler. Kiracı seçmek ne demek? Yani pazarcıdan karpuz mu seçiyorsunuz? Böyle bir hakkınız yok. Tüketici Kanunu'nun 6. maddesince de satıştan kaçınmak yasaklanmıştır" dedi. 'KOŞULLAR ÇOK AĞIR' Kiralık ev sorununu kızıştıran, ev sahiplerini kışkırtanların bazı emlak komisyoncularının olduğunu düşündüğünü ifade eden Ağaoğlu, "Onların da gayrimenkul ticareti yetki belgesi sahibi olduklarına inanmıyorum. Çünkü o yetki belgesine sahip olanlar bilirler ki; hukuka aykırı işlem yaptıkları takdirde o yetki belgesi, yani gayrimenkul ticareti ruhsatı iptal edilebilir. Bazı emlakçılar o kadar abarttılar, ortamı kızıştırdılar ve ev sahiplerini de kışkırttılar ki, 1 yıllık peşin isteniyor. 1 aylık kira komisyonu yerine 2 aylık komisyon isteniyor. Depozito 2 aylık istenirken, 6 aylık kira karşılığı depozito isteniyor. Çok ağır koşullar ileri sürüyorlar. Ben bu tür kışkırtma yapan ve durumu fırsata çeviren kişilerin, gerçek gayrimenkul emlak ticareti yetki belgesine sahip emlakçılar olmadığı kanaatindeyim. Bu yetki belgesine sahip olan biri bilir ki, hukuka aykırı kontrat maddeleri geçersizdir. O hiçbir hüküm ifade etmeyeceği gibi şikayet edildiği takdirde Ticaret Bakanlığı'nın vermiş bulunduğu o gayrimenkul ticareti yetki belgesi, yani ruhsatı da iptale kadar gidebilir. Yaptırımlarla karşılaşabilir" şeklinde konuştu. 'İNTERNET ÜZERİNDEN ŞİKAYET' Ağaoğlu, "Bu tür anormal taleplerle karşılaşan kiracı adayları kendilerini yılgınlık, bezginlik içine atmasınlar. İnternet çağındayız. Girsinler internete. Ticaret Bakanlığı'nın reklam kurulu şikayeti dedikleri zaman şikayetlerini oraya iletsinler. Kendilerine yaptırım uygulanacağını bilmeli o emlakçılar. Ayrıca İnsan Hakları Eşitlik Kurumu'na da internet üzerinden şikayetlerini yaparlarsa bu tür tavır sergileyen gerek emlakçılar gerekse ev sahipleri yaptırımla karşı karşıya kalabilirler. Haklı bir sebep olmadan kiraya vermekten kaçınılamaz. Hukuka aykırıdır bu. Ayrıca hiç kimse kimsenin gelenini, gidenini, maaşını, sabıka kaydını sorgulayamaz. O kişilerin özel hayatıyla ilgili, kişisel veri ile ilgili bir durumdur. Bu bilgileri vermek zorunda değiller" diyerek sözlerini noktaladı. 'BUNLAR YASAL DEĞİL' 17 yıldır emlakçılık yaptığını belirten Zühtü Güldibi bu tür ilanları kendisinin de çok gördüğünü söyleyerek, "Bunlar yanlış ve yasal değil. Burada ikilik ve insanlar arasında ayrıştırma yapılıyor. Burada bizim yaptığımız tek şey şu tutacak olan kişiye sadece nazikçe mesleğini sorabiliyoruz. Nerelisin falan diye sorma şansımız yok" dedi. Bazı meslek gruplarına ev sahiplerinin ev kiralamak istemediğini ifade eden Güldibi, "Aylık gelir, maaş bordrosu sorulması yanlış. Çocuk 7 olur, 15 olur. Sen burada kişiye 'kardeşim sen buraya çocuksuz gel' demek olmaz. Yani bu zaten ayıp şeyler. Kiracılık zor bir şey" diye konuştu. Bundan 10 yıl önce kiralık ev sayısının fazla olduğunu söyleyen emlak Güldibi, "O dönemde ben şunu dedim. Kiracılarınızla çok iyi geçinin. Kiracı bulma şansınız yok. Şimdi de tam tersi oldu. Şimdi de yani daire sahiplerinizle çok iyi geçinin, daire yok" ifadelerini kullandı