2023 Genel Seçimleri yolunda adaylığını açıklayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 3. kez aday olup olamayacağı tartışması siyasette uzun süre yer tutacak. Siyasi partiler bu konuda parti kurullarında tutum belirlemeye çalışırken, seçmen nezdinde de konunun sonucu merakla bekleniyor.
Konuyla ilgili Anayasa'nın ilgili hükümleri 101 ve 116. maddede yer alıyor.
101. maddede yer alan metin: Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.
Buna istisna olarak 116. madde gösteriliyor. 116. maddede yer alan metin ise şöyle: Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir.
Gazeteci Alican Uludağ'a konuşan YSK Başkanı Muharrem Akkaya, konunun YSK’nın önüne resmi olarak gelmediğini bu nedenle de kurumsal olarak henüz bir çalışma yapılmadığını söyledi. Akkaya bu konuyu soran partilere de görüş bildirmediklerini söyledi.
ADAY OLABİLİR DİYENLER
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ Erdoğan'ın adaylığıyla ilgili tartışmalara ilişkin "Cumhurbaşkanımızın yeni sistemdeki ilk dönemidir" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı seçimine ilişkin Anayasa'nın 101. maddesinin 2018 yılının nisan ayında yürürlüğe giren yeni bir madde olduğunu dile getiren Meclis Başkanı Mustafa Şentop, şöyle devam etti: Cümlelerin veya kelimelerin aynı olması, eski hükmün geçerli olduğu anlamına gelmiyor çünkü madde bir bütün olarak yeniden yazılmış ve bütün olarak yürürlüğe konulmuş bir madde. Dolayısıyla yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hüküm ifade ediyor. Sonrasında yapılacak seçimler için hüküm ifade ediyor. Eski 101 yürürlükten kalkmış ama aynı ifadelere sahip olmakla beraber yeni bir madde getirilmiş. Hukukta yapılan yorumda önemli olan sözlük anlamı değil, terim anlamıdır. Cumhurbaşkanlığı kelimesinin içeriği değişmiştir. Yeni sistemde cumhurbaşkanının tanımı değişmiştir. İşte bu yeni sistemde, yeni tanımı olan, yeni içerik kazanan cumhurbaşkanlığı için iki defa seçim hakkı tanınıyor. Yapılan değişiklikle eski 101. madde kaldırılmış, yeni 101. madde yürürlüğe girmiştir. Madde 2018'deki seçim takvimi başlayınca yürürlüğe girmiştir. Bu çok açık bir husustur. Bu konuda bilgi eksikliği var.
ADAY OLAMAZ DİYENLER
Cumhuriyet TV'ye konuşan Anayasa Hukuku Profesörü Korkut Kanadoğlu anayasanın bu konuda çok açık olduğunu, bir kişinin 3 kez cumhurbaşkanlığı görevini yürütemeyeceğini anlattı. Kanadoğlu "Siyaseten 'Anayasaya karşı hile yapılması meşru görülemez' denmeli" ifadelerini kullandı.
Anayasa Hukuku Profesörü Ece Göztepe Çelebi, "Meclis’in erken seçim kararı vermesi halinde üçüncü kez Cumhurbaşkanı adayı olabiliyor. Ama eğer seçimlerin yenilenmesine kendi karar verirse ve ikinci dönemindeyse, üçüncü defa aday olma şansı yok. Herkes gerçeğin yarısını söylüyor" dedi.
Polemik TV'de Dört Köşe'ye katılan Prof. Dr. Süheyl Batum, "Hukuken 3. defa aday olamaz. Hukukla uğraşan insanların %90'ı bu konuda hemfikir. Sadece Erdoğan'ın kullandığı hukuçular farklı konuşuyor. Savları da şu: '2017'de yeni bir sistem getirildi'. Herkes bilir ki Anayasa iki türlü yapılır. Ya Anayasa'yı yeniden yaparsınız ve her madde ilk defa uygulanmaya başlar ya da Anayasa'yı değiştirirsiniz, değiştirdiğiniz maddeler yeniden uygulanmaya başlar. Değiştirmedikleriniz eskisi gibi devam eder. Mustafa Şentop'a zırva niteliğinde bir makale yazdırdılar. Bazı hükümler değişmiştir ama değişmemiş olanlar bile değişmiş sayılır diyor Şentop. O cumhurbaşkanı ile bu cumhurbaşkanı aynı kişi değil diyor. Bu da zırva" dedi.
